جنگ قیمت در بازار اجاره تورنتو و مستاجر از اینجا رانده و از آنجا مانده!
یادداشت هفته – به قلم: شاکه آیوازیان
جنگ قیمت، یا پیشنهاد مبلغ به مراتب بالاتر از قیمت درخواستی برای خرید خانه، پدیده ای است که سال هاست بر بازار املاک و مستغلات سایه افکنده و باعث افزایش بی رویه قیمت ها شده است.
اما بازار مسکن اجاره ای نیز از این شیوه و رویه مصون نمانده است. بسیاری از مشاوران املاک و مستاجران در تورنتو می گویند جنگ قیمت در بازار بیش از حد داغ و محدود اجاره به طور فزاینده ای رایج است، زیرا به دلیل رونق بی سابقه مهاجرت و کمبود مسکن مقرون به صرفه، هیچ تعادلی بین عرضه و تقاضا وجود ندارد.
شهروندانی که به دلیل گرانی سرسام آور مسکن و بالا بودن نرخ های بهره و وام مسکن، قادر به خرید نیستند، به ناچار به اجاره روی می آورند، در حالی که هیچ تضمینی برای یافتن سرپناه مناسب و مقرون به صرفه وجود ندارد. واقعیت این است که در حال حاضر خانه های زیادی برای اجاره وجود ندارد. بر اساس داده‌های CMHC، بیش از 90 درصد از خانه های مستقل (دیتچد) در کانادا تحت سکونت مالکان هستند.
این وضعیت مصداق ضرب المثل از اینجا رانده و از آنجا مانده است!
طبق گزارش سازمان مسکن و وام مسکن کانادا، سال گذشته تورنتو پس از ونکوور به عنوان دومین شهر گران کانادا برای اجاره آپارتمان معرفی شد. مستاجران بالقوه می بایست به طور متوسط 1940 دلار برای یک آپارتمان دو خوابه اجاره می پرداختند که 8.7 درصد بالاتر از میانگین سال 2022 بود.
اجاره بها نه تنها افزایش یافته بلکه کمبود مسکن اجاره مقرون به صرفه، باعث شده مستاجران بالقوه وارد رقابت فشرده ای با یکدیگر شده و برای به دست آوردن سرپناه و جلب نظر صاحب ملک، صدها دلار بالاتر از مبلغ اجاره درخواستی را پیشنهاد بدهند. اقدامی که قطعا به سود صاحبخانه است.
مستاجران مستاصل، همچنین برای جلب نظر صاحب ملک، ماه ها اجاره را پیش پرداخت می کنند. در حالی که صاحبخانه ها قانونا نمی توانند بیش از ماه اول و ماه آخر را به عنوان ودیعه بخواهند. اما پذیرفتن پیشنهاد داوطلبانه مستاجر بالقوه برای پرداخت مبلغ بالاتر از اجاره درخواستی غیرقانونی نیست.
طبق گزارش هیئت املاک و مستغلات تورنتو، طی سه ماهه آخر سال گذشته 191 هزر و 418 نفر به انتاریو مهاجرت کردند. ضمن اینکه داده های فدرال نیز نشان می دهد طی دو سال گذشته حدود 240 هزار مجوز به دانشجویان بین المللی برای ادامه تحصیل در انتاریو اعطا شده است. بسیاری از این دانشجویان برای پرداخت اجاره بها و سایز هزینه های زندگی به کمک مالی خانواده های خود در کشور زادگاه‌شان متکی هستند. این دانشجویان بدون داشتن ضامن محلی، کار دشوارتری در جلب نظر صاحبخانه ها دارند و در نتیجه اکثرا به پیش پرداخت چندین ماه اجاره به عنوان ضمانت متوسل می شوند.
البته باید به مالکان نیز این حق را داد که بخواهند خطرات را هنگام تایید درخواست اجاره کاهش بدهند و به دنبال دریافت ضمانت های بیشتر باشند. وقتی برای ملک اجاره ای آنها بیش از چند متقاضی وجود دارد، مسلما فردی که حاضر است اجاره چند ماه را از پیش بپردازد، ارجحیت خواهد داشت.
نباید این واقعیت را نیز نادیده گرفت که صاحبخانه ها نیز به دلیل افزایش بی سابقه نرخ بهره و وام مسکن، با چالش افزایش هزینه های مرتبط با مسکن روبرو می باشند.
کارگزاران املاک و مستغلات نگران هستند که روند افزایش اجاره بها و جنگ قیمت ها در بازار مسکن اجاره ادامه داشته باشد.
نسل جوانی که در سال های آینده تشکیل خانواده داده و صاحب فرزند می شوند، تقاضا برای مسکن اجاره را به میزان قابل توجهی افزایش خواهند داد، زیرا به دنبال آپارتمان یک خوابه یا استودیو نخواهند بود.
برای حل بحران مسکن دو راهکار وجود دارد: دولت باید ساخت و ساز مسکن مقرون به صرفه را تشویق و تقویت کند و یارانه اجاره بپردازد. آیا چنین انگیزه ای نزد زمامداران وجود دارد؟
