حل نشدن مشکل آلودگی پلاستیکی با وجود پایان یافتن مذاکرات اتاوا
مذاکرهکنندگان از سراسر جهان مذاکرات اتاوا را بدون رسیدن به توافقی برای حل مشکل جهانی آلودگی پلاستیکی به پایان رساندند. هنوز مسائل زیادی باقی مانده است تا در پنجمین و آخرین دوره مذاکرات سال جاری که برگزاری آن در کره جنوبی برنامهریزی شده است، بتوان به توافق معناداری دست یافت. مذاکرات اتاوا با تعهد برای تمرکز بر کاهش سموم خطرناک تولید شده توسط پلاستیک و ایجاد تسهیلات بیشتر برای بازیافت محصولات پلاستیکی به پایان رسید. با این حال، اختلاف نظر درباره کار بر روی یک توافقنامه الزامآور هنوز وجود دارد.
چیزی که در معرض خطر است
مذاکرات در مورد آلودگی پلاستیکی به دنبال حل مسائلی از جمله میزان عظیم تولید پلاستیک، آسیب جبرانناپذیری که به طبیعت و سلامت انسان وارد میکند و همچنین راهکارهای بهتر برای بازیافت است. تولید پلاستیک که به طور کلی از محصولات نفتی و شیمیایی به دست میآید، در دو دهه گذشته از 200 میلیون تن در سال 2000 به 400 میلیون تن در سال 2019 افزایش پیدا کرده است. بر اساس برنامه محیط زیست سازمان ملل، روزانه مقداری معادل 2000 کامیون زباله به دریاها، رودخانهها و دریاچههای جهان ریخته میشود. آلودگی پلاستیک میتواند باعث تغییرات زیستگاهها و طبیعت شود که این امر باعث کاهش توانایی اکوسیستمها در مقابله با تغییرات اقلیمی میشود و امنیت غذایی میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار میدهد.
چه چیزها مورد توافق قرار گرفت
یکی از اصلیترین نتایج جلسه این بود که کشورها توافق کردند تا پیش از جلسه کره جنوبی بر روی جزئیات کار کنند. از جمله موضوعات مورد بحث محدود کردن محصولات و مواد شیمیایی مضر پلاستیکی، طراحی محصولات به گونهای که قابل بازیافت باشند و تهیه برنامهای برای تامین بودجه توافقنامه نهایی بود. برخی کارشناسان نیز معتقدند که توافق باید قویتر باشد و شامل الزامات قانونی برای کاهش تولید و مصرف پلاستیک شود.
گروههای صنعتی طرفدار توافقنامهای هستند که بر بازیافت پلاستیک و مجددا استفاده از آن تمرکز داشته باشد. بدون الزامات قانونی، اجرایی شدن توافق ممکن است مشکل باشد. از سوی دیگر، تعدادی از کشورها نیز به دنبال مقرراتی هستند که صنایع تولیدکننده پلاستیک و شرکتهای بزرگ نیز زیر بار مسئولیتپذیری برای آلودگی ناشی از محصولاتشان بروند. به نظر میرسد کشورهای تولیدکننده پلاستیک از الزامات سختگیرانه حمایت نمیکنند. از این رو، هنوز موانع زیادی برای اتخاذ توافق جامع و قوی وجود دارد. تلاش بیشتر برای توافق بر سر الزامات و تعهدات قانونی، از موانع اصلی به نظر میرسد. مذاکرات اخیر اتاوا دومین دوره قبل از جلسه نهایی 176 کشور بود که قرار است توافقنامهای برای مقابله با زبالههای پلاستیکی تدوین کنند که تمام دوره عمر پلاستیک از تولید تا مصرف و دفع را در بر بگیرد.