استخراج اکسیژن از دل ماه: مهندسان راهی برای تنفس در فضا پیدا میکنند

گروهی از مهندسان در حال کار روی روشی نوآورانه برای تولید اکسیژن در سطح ماه هستند تا زندگی را برای فضانوردان آینده آسانتر کنند. مهندسان شرکت خصوصی Sierra Space دستگاهی طراحی کردهاند که میتواند اکسیژن را از خاک ماه، که به آن رِگولیت (regolith) گفته میشود، استخراج کند. این دستگاه که شبیه یک جعبه فلزی با سیمهای رنگارنگ اطراف آن است، خاک ماه را تا دماهای بسیار بالا گرم میکند. طبق گزارش بیبیسی، این گرما باعث میشود مولکولهای اکسیژن از درون خاک آزاد شوند و به شکل حباب بیرون بیایند.
این آزمایش تابستان امسال در مرکز فضایی جانسون ناسا انجام شد. مهندسان امیدوارند بتوانند این فرآیند را مستقیماً در سطح ماه تکرار کنند، جایی که اکسیژن نه تنها برای تنفس فضانوردان حیاتی است، بلکه میتواند به عنوان سوخت موشک برای سفر به مقصدهای دورتری مثل مریخ نیز مورد استفاده قرار گیرد.
استخراج اکسیژن از خاک ماه یکی از راههای کلیدی برای امکانپذیر کردن زندگی طولانیمدت در پایگاههای قمری است. انتقال اکسیژن از زمین به ماه بسیار پرهزینه خواهد بود؛ بنابراین تولید اکسیژن با استفاده از منابع بومی میتواند میلیاردها دلار در هزینههای ماموریت صرفهجویی کند. خوشبختانه خاک ماه سرشار از اکسیدهای فلزی است و منبعی غنی برای استخراج اکسیژن محسوب میشود. اما چالش اصلی، سازگار کردن این فناوری با شرایط سخت ماه از جمله گرانش پایین آن است.
یکی از بزرگترین مشکلات در فرآیندهایی مانند الکترولیز رِگولیت مذاب، گرانش کم ماه است — که حدود یکششم زمین است. در این شرایط، حبابهای اکسیژن بهخوبی از الکترودها جدا نمیشوند و ممکن است فرآیند تولید را کند کنند.
اما سیستم Sierra Space این مشکل را با رویکردی متفاوت حل کرده است: در این روش، حبابهای اکسیژن بهطور آزادانه درون خاک تشکیل میشوند و نیازی به جدا شدن از الکترود ندارند. این مزیت، فناوری آنها را به گزینهای مناسبتر برای استفاده در محیط کمگرانش ماه تبدیل میکند.
هدف نهایی این پروژه، کاهش وابستگی به ارسال منابع از زمین و فراهم کردن زمینه برای سکونت بلندمدت انسان در ماه است. همانطور که برنامههای فضایی به سوی اکتشافات عمیقتر پیش میروند، توانایی بهرهبرداری از منابع طبیعی ماه نقش کلیدی در موفقیت ماموریتها به مقصدهایی مانند مریخ ایفا خواهد کرد.