چرا تک‌فرزندی بهترین انتخاب قرن 21 است؟
تصورات رایج درباره کودکان تک‌فرزند همچنان ریشه‌دار است: تنها، لوس، خودخواه یا سلطه‌گر. اما روان‌شناسان می‌گویند این کلیشه‌ها نه‌تنها قدیمی و نادرست‌اند، بلکه تحقیقات مدرن نشان می‌دهد کودکان تک‌فرزند ویژگی‌های مثبت زیادی دارند که اغلب نادیده گرفته می‌شوند.
سوزان نیومن، روان‌شناس اجتماعی و نویسنده کتاب «فقط یکی: علم نوین، رازها و شادی‌های تربیت کودک تک‌فرزند» می‌گوید کلیشه‌های مربوط به فرزند یگانه مثل تبعیض سنی یا جنسیتی در بافت فرهنگی جامعه ریشه دوانده‌اند. با اینکه پژوهش‌ها این باورها را بارها رد کرده‌اند، حذف آن‌ها از ذهن عمومی دشوار است.
تعداد خانواده‌های تک‌فرزند در آمریکا و کانادا رو به افزایش است، عمدتاً به‌دلیل عواملی مثل بالا بودن هزینه‌های فرزندپروری، تغییرات اقلیمی و افزایش سن مادران در زمان بچه‌دار شدن.
ویژگی‌های مثبت کودکان تک‌فرزند:
- اجتماعی و راحت با تنهایی: برخلاف تصور عموم، تنها بودن به معنای تنهایی نیست. این کودکان با والدین خود وقت بیشتری می‌گذرانند و در عین داشتن مهارت‌های اجتماعی، توانایی لذت بردن از خلوت خود را هم دارند. این زمان به آن‌ها فرصت رشد خلاقیت و خودشناسی می‌دهد.
- وفاداری در روابط: کودکان تک‌فرزند پیوندهای عمیقی با دوستان و «خانواده‌های انتخابی» خود برقرار می‌کنند. آن‌ها اغلب دوستی‌هایی مادام‌العمر دارند و در بزرگسالی به دوستانی وفادار و قابل اعتماد تبدیل می‌شوند.
- استقلال بالا: این کودکان بیشتر خوداتکا هستند، از کودکی به تنهایی بازی می‌کنند و در بزرگسالی تصمیمات مستقل‌تری می‌گیرند، مانند سفر تنها، شروع کسب‌وکار یا یادگیری مهارتی جدید.
- مهارت‌های پیشرفته ارتباطی: ارتباط مداوم با بزرگسالان باعث می‌شود این کودکان درک زبانی بهتری داشته باشند و زودتر از هم‌سالان خود مهارت‌های گفت‌وگو و بیان را بیاموزند.
- پذیرش تجربه‌های جدید: آن‌ها معمولاً ذهنی بازتر دارند، چون والدین‌شان وقت بیشتری برای حمایت از علایق‌شان دارند و نگرانی کمتری بابت کنترل چند کودک به‌طور هم‌زمان دارند.
- تفاوتی با دیگر کودکان ندارند: برخلاف باور عمومی، کودکان تک‌فرزند تفاوت معناداری با دیگران ندارند. عوامل مهم‌تری چون سبک فرزندپروری و ژنتیک، شخصیت کودک را شکل می‌دهد نه تعداد خواهر و برادرها.
در نهایت، نیومن می‌گوید: خانواده شاد، کودک شاد می‌سازد. مهم نیست چند فرزند دارید.
