لیوانی که سلامتت را میبلعد: چگونه این نوشیدنی سالانه هزاران نفر را در معرض سرطان قرار میدهد

وقتی صحبت از پیشگیری از سرطان میشود، بیشتر افراد به رژیم غذایی فکر میکنند؛ سبزیجات تازه، پروتئین سالم یا پرهیز از غذاهای پرچرب. اما واقعیت این است که تنها تغذیه سالم کافی نیست. عادتهای کوچک روزمره، از سیگار کشیدن گرفته تا قرار گرفتن بیمحابا زیر آفتاب یا حتی مصرف نوشیدنیهای الکلی، میتوانند تأثیری تعیینکننده در سرنوشت سلامتی ما داشته باشند.
سیگار همچنان در صدر عوامل قابل پیشگیری سرطان در جهان قرار دارد و نزدیک به یکسوم کل موارد سرطان به آن مربوط میشود. ارتباط دخانیات با سرطان ریه، دهان و پروستات دیگر برای هیچکس تازگی ندارد. اما نکتهای که کمتر به آن توجه میشود، نقش الکل در افزایش خطر ابتلا به سرطان است.
طبق تحقیقات، نوشیدن الکل عامل مستقیم حدود ۳.۳ درصد موارد سرطان در بریتانیاست؛ آماری که معادل نزدیک به ۱۲ هزار مورد جدید سرطان در سال میشود. با این حال، بسیاری هنوز الکل را صرفاً یک عادت اجتماعی یا تفریحی میدانند و از خطر پنهانی که در هر لیوان نهفته است، غافلاند.
دکتر مارک لانیادو، اورولوژیست در کلینیک درمانهای کانونی، هشدار میدهد: «خیلیها نمیدانند که مصرف الکل میتواند به همان اندازه یا حتی بیشتر از برخی عوامل شناختهشده، شانس ابتلا به سرطان را بالا ببرد. مشکل اینجاست که مردم خطر آن را دستکم میگیرند.»
به گفته او، مصرف مداوم و زیاد الکل به تدریج بدن را در معرض انواع سرطانها قرار میدهد؛ از سرطان کبد و مری گرفته تا روده بزرگ و سینه. آنچه نگرانکنندهتر است، این است که حتی نوشیدن منظم در حد متوسط هم میتواند به مرور اثرات مخربی به جا بگذارد. لانیادو تأکید میکند: «اگر نمیتوانید کاملاً کنار بگذارید، دستکم باید میزان مصرف هفتگی خود را کاهش دهید. حتی کاهشهای کوچک میتواند تأثیری محافظتی داشته باشد و ریسک سرطان را پایین بیاورد.»
در واقع، بدن در برابر الکل مکانیسم دفاعی قدرتمندی ندارد. الکل پس از ورود به بدن به مادهای به نام استالدهید تبدیل میشود که به DNA سلولها آسیب میزند و زمینه را برای رشد سلولهای سرطانی فراهم میکند. این روند شاید بیصدا و آهسته باشد، اما در طولانیمدت پیامدهای جدی به دنبال دارد.
البته الکل تنها عامل پنهان نیست. بیتوجهی به سلامت پوست نیز خطری بزرگ محسوب میشود. ملانوما، نوعی سرطان پوست، پنجمین سرطان شایع در بریتانیا است. استفاده منظم از ضدآفتاب حتی در روزهای ابری میتواند نقش مهمی در پیشگیری داشته باشد. دکتر لانیادو میگوید: «پوست ما خط مقدم دفاع بدن است. مراقبت از آن، یعنی مراقبت از زندگی.»
ورزش هم یکی از کلیدهای اصلی پیشگیری است. فعالیتهای بدنی شدید میتوانند بدن را در برابر انواع سرطان مقاومتر کنند. پزشکان توصیه میکنند با داشتن یک برنامه منظم ورزشی و حفظ وزن سالم، خطر ابتلا به سرطان به شکل چشمگیری کاهش مییابد.
در نهایت، پیام روشن است: مراقبت از بدن تنها به انتخاب غذا محدود نمیشود. هر لیوان نوشیدنی، هر ساعت زیر آفتاب و هر قدمی که در مسیر ورزش برمیداریم، میتواند تفاوتی بزرگ در آینده سلامتی ما رقم بزند.