شش ساعت خواب؛ کمبودی که بدن و ذهن شما را فرسوده می‌کند
بسیاری از ما صبح‌ها با نگرانی به ساعت نگاه می‌کنیم تا ببینیم آیا به اندازه کافی خوابیده‌ایم یا نه. بر اساس توصیه «بنیاد ملی خواب»، بزرگسالان باید بین هفت تا نه ساعت در شب بخوابند. پژوهش دانشگاه کمبریج نیز نشان داده است که خواب منظم و کافی نه تنها عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشد بلکه خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، دیابت و مشکلات روانی را کاهش می‌دهد.
اما اگر به هر دلیل، به‌طور مداوم فقط شش ساعت یا کمتر بخوابید، چه اتفاقی می‌افتد؟
مشکلات اصلی شش ساعت خواب
۱. خلق‌وخو و سلامت روان: کمبود خواب با اضطراب و افسردگی رابطه مستقیم دارد. افرادی که خواب کافی ندارند، دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به این مشکلات‌اند.
۲. واکنش‌های هیجانی و تکانشی: مغز ما کمبود خواب را به‌عنوان زنگ خطر تفسیر می‌کند و حساسیت‌مان به تهدیدها بیشتر می‌شود.
۳. افت تمرکز و تصمیم‌گیری: بی‌خوابی مداوم باعث کاهش توان یادگیری، حافظه و قدرت تصمیم‌گیری منطقی می‌شود.
پیامدهای بلندمدت کم‌خوابی
- چاقی: کمبود خواب هورمون‌های کنترل‌کننده گرسنگی (گرلین و لپتین) را مختل کرده و میل به خوردن غذاهای پرچرب و پرقند را افزایش می‌دهد. خستگی روزانه هم باعث کاهش فعالیت بدنی می‌شود که در نهایت خطر دیابت و بیماری قلبی را بالا میبرد.
- دیابت نوع 2: خواب کمتر از پنج ساعت در شب، خطر ابتلا به دیابت را تا سه برابر افزایش می‌دهد، به‌ویژه از طریق اختلال در تنظیم هورمون‌های بدن.
- ضعف سیستم ایمنی: افرادی که کمتر از هفت ساعت می‌خوابند، سه برابر بیشتر از دیگران سرما می‌خورند.
- آلزایمر: اختلال خواب خطر ابتلا به زوال شناختی و آلزایمر را تا ۷۰ درصد افزایش می‌دهد.
- بیماری کلیوی: بی‌خوابی مزمن می‌تواند خطر افت عملکرد کلیه را تا ۵۰ درصد و نارسایی کلیه را بیش از دو برابر افزایش دهد.
- مشکلات قلبی: بی‌خوابی با افزایش کلسترول، فشار خون و هورمون‌های استرس ارتباط مستقیم دارد و می‌تواند خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی را به‌ویژه در زنان دو برابر کند.
خبر خوب این است که دوره‌های کوتاه‌مدت کم‌خوابی (مثلاً قبل از یک مصاحبه شغلی) معمولاً مشکل دائمی ایجاد نمی‌کند و بدن با چند روز خواب کافی بهبود می‌یابد. همچنین بیشتر بیماری‌های مرتبط با کم‌خوابی، چندعاملی هستند و خواب تنها یکی از عوامل خطر محسوب می‌شود.
