خون بده، جان بگیر! فواید شگفت‌انگیز اهدای خون برای بدن و مغز
اهدای خون تنها یک عمل انسان‌دوستانه نیست؛ تحقیقات جدید نشان می‌دهند که ممکن است فوایدی شگفت‌انگیز برای سلامت خود اهداکنندگان نیز داشته باشد. سال‌هاست که گفته می‌شود اهدای خون می‌تواند از سکته و حمله قلبی جلوگیری کند، اما اکنون شواهدی نیز مبنی بر کاهش احتمال ابتلا به سرطان خون (لوسمی) در میان اهداکنندگان مکرر خون دیده می‌شود.
مطالعه‌ای روی مردان سالمند آلمانی که دست‌کم 100 بار خون اهدا کرده بودند، نشان داد که این افراد در مقایسه با کسانی که به‌ندرت خون داده‌اند، دارای جهش‌های ژنتیکی کمتری در سلول‌های خونی خود هستند. این جهش‌ها با افزایش سن طبیعی‌اند اما برخی از آن‌ها می‌توانند احتمال ابتلا به لوسمی را افزایش دهند. در مقابل، اهداکنندگان مکرر جهش‌هایی داشتند که عملکرد مغز استخوان را بهبود می‌بخشید و تولید سلول‌های قرمز خون را افزایش می‌داد.
تا پیش از این، برخی دانشمندان نگران بودند که اهدای مکرر خون باعث تحریک بیش از حد مغز استخوان شده و خطر جهش‌های سرطانی را بالا ببرد. اما یافته‌های اخیر خلاف این را نشان می‌دهد؛ به نظر می‌رسد اهدای مکرر، سلول‌های بنیادی را به مسیری سالم هدایت می‌کند.
با این حال، پزشکان تأکید دارند که اندازه نمونه در این تحقیق کوچک بوده و برای نتیجه‌گیری قطعی نیاز به مطالعات بیشتری است. همچنین ممکن است این نتایج به‌دلیل “اثر سلامت‌دهنده اهداکننده” باشد، یعنی این‌که افراد سالم‌تر به‌طور طبیعی تمایل بیشتری به اهدای خون دارند.
یافته‌ها با یک مطالعه قبلی در سوئد هم‌راستا هستند که نشان داد اهداکنندگان خون، 15 درصد کمتر از سایرین به نوع رایج لوسمی (AML) دچار می‌شوند. البته در برابر آن، خطر ابتلا به نوع نادرتری از لوسمی (CLL) کمی بالاتر بود، اما در مجموع ریسک کلی کاهش یافته بود.
افزون بر آن، مطالعاتی نیز وجود دارند که نشان می‌دهند اهدای خون ممکن است با کاهش آهن در بدن، خطر حمله قلبی و سکته را کاهش دهد. برای افرادی که دچار بیماری هموکروماتوز هستند (یک اختلال ژنتیکی که منجر به افزایش آهن خون می‌شود) اهدای منظم خون توصیه شده است.
در کل، اگرچه اهدای خون ممکن است کمی خستگی موقتی به‌همراه داشته باشد، اما هم می‌تواند جان دیگران را نجات دهد و هم سلامت خود اهداکننده را ارتقا بخشد.
