جدایی آرام از واشنگتن: کانادا مسیر نظامیاش را با اروپا پیوند میزند

دولت کانادا در گامی مهم برای بازتعریف نقش نظامی خود در صحنه جهانی، توافقنامهای راهبردی در زمینه دفاع و امنیت با اتحادیه اروپا امضا خواهد کرد. این توافق، دروازهای جدید برای همکاریهای نظامی گستردهتر میان کانادا و اروپا باز میکند و زمینه را برای کاهش وابستگی نظامی به ایالات متحده فراهم میسازد.
در قالب این همکاری، شرکتهای کانادایی اجازه خواهند داشت در برنامه عظیم ReArm Europe به ارزش 1.25 تریلیون دلار شرکت کنند. این برنامه برای تقویت توان دفاعی اروپا طراحی شده و به کانادا نیز امکان میدهد بخشی از زنجیره تأمین تجهیزات نظامی جدید در این قاره باشد. همچنین، این توافق احتمال مشارکت کانادا در برنامه مالی «SAFE» را افزایش میدهد؛ طرحی که به کشورها امکان میدهد برای خرید تجهیزات نظامی وامهایی با شرایط ویژه دریافت کنند.
هرچند اجرای کامل این بخشها نیازمند مذاکرات و توافقات بیشتر است، اما نشانهها روشناند: نخستوزیر مارک کارنی بهدنبال خروج تدریجی از انحصار خرید تسلیحات آمریکایی است، جایی که در حال حاضر تا 70 درصد خریدهای نظامی کانادا انجام میشود.
چند کشور غیرعضو اتحادیه اروپا مانند بریتانیا پیش از این توافقنامههای مشابهی امضا کردهاند، و استرالیا نیز بهتازگی وارد مذاکرات با اتحادیه اروپا شده است. این شراکتها، هرچند جایگزین ناتو نیستند، اما بهعنوان مکملی برای آن و در واکنش به بیثباتی احتمالی در سیاستهای دفاعی آمریکا، بهشدت مورد توجه قرار گرفتهاند.
استفن سیدمن، استاد روابط بینالملل در دانشگاه کارلتون، بر این باور است که این گام به ناتو کمک میکند تا در صورت خروج آمریکا نیز پابرجا بماند. او این اقدام را حرکتی هوشمندانه در جهت تنوعبخشی به روابط امنیتی میداند.
همزمان با این امضا، کارنی به نشست آتی ناتو در لاهه خواهد رفت، جایی که اعضا در حال بررسی افزایش سهم هزینههای نظامی تا 5 درصد از تولید ناخالص داخلی هستند. با این حال، کارشناسان تأکید دارند که توافقات دوجانبه مانند ReArm جای ناتو را نخواهد گرفت، بلکه با ایجاد کانالهایی برای تبادل اطلاعات محرمانه و ارزیابی تهدیدها، نقش مکمل را ایفا میکند.
برای کانادا، این توافق ممکن است آغاز راهی باشد برای آیندهای مستقلتر و انعطافپذیرتر در حوزه دفاع دور از سایه سنگین آمریکا.