اندوه طولانی چه بلایی بر سر سلامت ما میآورد؟

ممکن است باورش سخت باشد، اما علم میگوید غم و اندوه ناشی از فقدان عزیزان، فقط یک تجربه عاطفی نیست؛ بلکه میتواند سلامت جسم را نیز تهدید کند، آن هم برای سالها.
در یک پژوهش تازه در دانمارک، بیش از ۱۷۰۰ فرد بزرگسال که یکی از نزدیکان خود – مثل همسر، پدر، مادر یا عضو خانواده – را از دست داده بودند، به مدت ده سال مورد بررسی قرار گرفتند. شرکتکنندگان در آغاز مطالعه بهطور متوسط ۶۲ سال سن داشتند و بر اساس شدت و تداوم علائم اندوهشان به پنج گروه تقسیم شدند.
نتایج نشان داد کسانی که دچار اندوه شدید و طولانیمدت بودند، ۸۸ درصد بیشتر از کسانی که غم کمتری داشتند در معرض خطر مشکلات جدی سلامتی قرار گرفتند. آنها تا سه سال پس از فقدان همچنان بیشتر به رواندرمانی یا داروهای ضدافسردگی نیاز داشتند.
پژوهشگران هنوز نمیدانند علت دقیق تأثیر عمیق اندوه بر بدن چیست، اما میگویند کسانی که پیشتر دچار آسیبپذیری روانی، تحصیلات پایینتر یا سابقه مصرف داروهای اعصاب بودهاند، بیشتر درگیر اندوه مزمن میشوند.
این یافتهها با تحقیقات قبلی درباره “سندروم قلب شکسته” نیز همراستاست؛ حالتی که در آن قلب بر اثر استرس شدید – مانند داغ عزیز – بهطور موقت بزرگ شده و ضعیفتر عمل میکند. این وضعیت میتواند شبیه حمله قلبی باشد. زنان بیشتر به این سندروم دچار میشوند، اما مردان احتمال مرگ بیشتری بر اثر آن دارند.
تحقیقات دیگر نیز نشان دادهاند که مردان در سه سال پس از مرگ همسرشان، بیشتر از بیماریهای قلبی، گوارشی، تنفسی یا حتی خودکشی آسیب میبینند. این نشان میدهد که تأثیر داغ عزیز میتواند فراتر از احساسات باشد و به جسم نفوذ کند.
نویسندگان این مطالعه معتقدند که پزشکان باید نسبت به وضعیت روانی و جسمی افراد داغدیده حساستر باشند. شناسایی زودهنگام کسانی که در معرض اندوه مزمن قرار دارند، میتواند زمینهساز ارائه کمکهای درمانی مناسب، چه در قالب مراقبتهای عمومی و چه رواندرمانی تخصصی باشد.
غم از دست دادن عزیزان شاید اجتنابناپذیر باشد، اما توجه به اثرات عمیق و طولانیمدت آن، گامی مهم در حفظ سلامت بازماندگان است.