تأثیر تغذیه مادر بر سلامت نوزاد: درس‌هایی از فرهنگ‌های مختلف برای آینده‌ای سالم‌تر
دوره بارداری و هزار روز اول زندگی نوزاد نقش حیاتی در تعیین سلامت آینده او دارد. یکی از مثال‌های بارز این موضوع، دیابت بارداری است؛ نوعی دیابت موقتی که در دوران بارداری برخی زنان را درگیر می‌کند. گرچه این بیماری معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود، اما خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را برای مادر و کودک در آینده تا دو یا سه برابر افزایش می‌دهد.
تحقیقات نشان می‌دهند که کیفیت پایین رژیم غذایی، مصرف زیاد غذاهای فرآوری‌شده، کم‌تحرکی و فشارهای ناشی از زندگی شهری از دیگر عواملی هستند که بر بروز این مشکل تأثیر دارند. به‌ویژه در کانادا، زنان با پیشینه‌های قومی خاص مانند آسیای جنوبی، خاورمیانه، شمال آفریقا و شرق آسیا، بیشتر از زنان سفیدپوست اروپایی‌تبار دچار دیابت بارداری می‌شوند.
اما امیدی در این میان وجود دارد: پژوهش‌های انجام‌شده در جمعیت آسیای جنوبی در کانادا نشان می‌دهد که رژیم غذایی سالم در دوران بارداری و وزن مناسب قبل از آن می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بارداری را کاهش دهد و احتمال انتقال این مشکل به نسل بعد را کم‌تر کند.
در مرکز پژوهشی “چانچلانی” در دانشگاه مک‌مستر، محققان با بررسی بیش از 5000 زوج مادر-نوزاد از گروه‌های قومی مختلف در قالب پروژه‌ای به نام “نوتری‌ژن کانادا”، در حال یافتن ارتباط بین تغذیه، ژنتیک و سلامت کودک هستند.
مطالعات این مرکز، مادران و نوزادان را از دوران بارداری تا سال‌ها بعد دنبال می‌کنند تا از طریق اندازه‌گیری‌هایی چون وزن، فشار خون، نمونه خون و رژیم غذایی، داده‌های دقیقی گردآوری کنند.
برای بررسی دقیق‌تر تأثیر فرهنگ بر تغذیه، از پرسش‌نامه‌های غذایی ویژه هر قومیت استفاده می‌شود. نتایج نشان داده‌اند که رژیم‌های غذایی گیاه‌محور نه‌تنها خطر اگزما در نوزاد را کاهش می‌دهند، بلکه با وزن مناسب هنگام تولد نیز ارتباط دارند.
این پژوهش‌ها تنها به انتشارات علمی محدود نمی‌شوند. گروه تحقیقاتی با ساخت ویدیوها و دفترچه‌های تصویری مانند برنامه شروع هوشمند (SMART START)، یافته‌های خود را به زبانی ساده با جوامع درگیر از جمله بومیان شش ملت در انتاریو و جامعه آسیای جنوبی در میان می‌گذارند.
هدف بعدی این پژوهش‌ها، گسترش مطالعات به جوامع شرق آسیایی، آفریقایی و خاورمیانه‌ای، و نیز مهاجران تازه‌وارد است که با چالش‌هایی مانند کمبود فرصت برای تغذیه سالم یا فعالیت بدنی مواجه‌اند.
پژوهش در جوامع گوناگون کانادایی راه را برای کشف نشانگرهای زیستی بیماری‌ها هموار می‌کند و می‌تواند کلید پیشگیری از مشکلات مزمن در نسل‌های آینده باشد.
