از تشخیص تا مدیریت ویروس تبخال ، بدون استرس افزایش عفونتهای مقاربتی و تبخال
عفونتهای مقاربتی (STIs) در حال افزایش هستند و بین سالهای 2022 و 2023، تشخیص این عفونتها تقریباً 5 درصد افزایش یافته است. یکی از شایعترین این عفونتها، تبخال است. بر اساس آمارهای دولتی، در سال 2023 بیش از 25,000 مورد تبخال در بریتانیا گزارش شده است. در سطح جهانی، بیش از 846 میلیون نفر به این عفونت مبتلا هستند و طبق گزارشی در مجله Sexually Transmitted Infections در سال 2020، از هر 5 نفر زیر 50 سال، یک نفر به تبخال مبتلا است. این آمارها نشان میدهد که تبخال یک بیماری شایع و قابل توجه است که نیاز به توجه و مراقبت دارد.
تبخال چیست و چطور منتقل میشود؟
تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میشود. دکتر هانا پاتل، متخصص بهداشت با همکاری Superdrug Online Doctor، توضیح میدهد: دو نوع از این ویروس وجود دارد. نوع اول HSV-1 که معمولاً باعث تبخال در اطراف دهان میشود و نوع دوم HSV-2 که بیشتر باعث تبخال در ناحیه تناسلی میشود. این ویروسها از طریق تماس نزدیک پوست با پوست منتقل میشوند، مانند بوسیدن، رابطه جنسی یا هر فعالیت جنسی که ناحیه مبتلا را شامل شود. همچنین ویروس HSV-1 میتواند از طریق وسایل مشترک مانند قاشق یا بالم لب نیز منتقل شود. گرچه تبخال یک بیماری مادامالعمر است، دکتر پاتل اطمینان میدهد که قابلکنترل است و بسیاری از افراد بدون مشکل با آن زندگی میکنند.
علائم و عوامل تحریککننده بازگشت تبخال
بازگشت تبخال زمانی رخ میدهد که ویروس پس از دوره نهفتگی دوباره فعال میشود. عوامل مختلفی مانند استرس، ضعف جسمانی، بیماری، خستگی، تغییرات هورمونی یا اصطکاک حین فعالیت جنسی میتوانند موجب بازگشت تبخال شوند. علائم شایع شامل تاولهای دردناک، سوزش یا خارش در اطراف دهان یا ناحیه تناسلی است. دکتر پاتل میگوید بعضی افراد قبل از بروز بیماری یک احساس سوزش هشداردهنده را تجربه میکنند. با این حال، برخی افراد حتی متوجه ابتلا به تبخال نمیشوند چون هیچ علامتی از خود نشان نمیدهد و این امر میتواند باعث نادیده گرفته شدن بیماری شود.
چگونه از تبخال جلوگیری کنیم؟
استفاده از کاندوم میتواند خطر انتقال تبخال تناسلی را کاهش دهد، اما هیچ روش 100 درصدی برای جلوگیری از انتقال آن وجود ندارد. همچنین از بوسیدن یا تماس نزدیک با فردی که زخمهای قابل مشاهده دارد، خودداری کنید و درباره سلامت جنسی با شریک خود صحبت کنید. تحقیقات اخیر نشان داده است که 80 درصد از بریتانیاییها هنگام برقراری رابطه جنسی با شریک جدید از کاندوم استفاده نمیکنند، که این امر میتواند خطر ابتلا به تبخال را افزایش دهد.
اگر تشخیص تبخال داده شد، چه باید کرد؟
دکتر پاتل توصیه میکند که در صورت تشخیص تبخال، آرامش خود را حفظ کنید. اولین گام مراجعه به پزشک و مشاوره درباره درمانهای ضدویروسی است که میتواند به کنترل علائم و عودها کمک کند. درمانهای ضدویروسی میتوانند مدت زمان بیماری را کاهش دهند و علائم را تسکین دهند. بسیاری از افراد مبتلا به تبخال بدون مشکل با آن زندگی میکنند. تحقیقات نشان دادهاند که تبخال ممکن است ارتباطی با افسردگی داشته باشد. برای کاهش اضطراب و استرس ناشی از تبخال، صحبت با یک درمانگر یا پزشک میتواند مفید باشد و درک بهتر بیماری را به همراه داشته باشد.
چگونه به شریک خود بگوییم؟
دکتر پاتل تأکید میکند که صحبت کردن راحت و صادقانه با شریک جنسی درباره تبخال میتواند به عادیسازی این بیماری کمک کند. بسیاری از افراد به دلیل ترس از واکنش شریک خود از اطلاع دادن به او خودداری میکنند. اما صداقت همیشه بهترین سیاست است. با انتخاب یک مکان خصوصی و آرام، حقایق را توضیح دهید و شریک خود را مطمئن کنید که تبخال به معنای پایان صمیمیت نیست. صحبت کردن در مورد نحوه مدیریت بیماری و اقدامات پیشگیرانهای که برای جلوگیری از انتقال آن انجام میدهید، میتواند به تقویت اعتماد در رابطه کمک کند.
درمان تبخال
تبخال دهانی معمولاً با کرم آسیکلوویر درمان میشود که معمولاً یک هفته تا ده روز طول میکشد. اگر شدت بیماری زیاد باشد، از قرصهای ضدویروسی استفاده میشود. این درمان برای تبخال تناسلی نیز مشابه است. اگر علائم شدید و مکرر باشند، استفاده از داروی ضدویروسی میتواند کمک کند تا علائم سرکوب شوند و به کنترل بیماری کمک کند. پزشک ممکن است درمانهایی برای کاهش تکرار علائم تجویز کند و برای هر فرد برنامه درمانی شخصیسازیشدهای ارائه دهد.