کشف تصادفی؛ دانشمندان سرب را به طلا تبدیل کردند!

در قرون وسطی، کیمیاگران رویای تبدیل سرب به طلا را در سر میپروراندند؛ رویایی که علم مدرن آن را غیرممکن میدانست. اما حالا، فیزیکدانان در سوئیس، بهطور تصادفی موفق به انجام همین کار شدهاند: تبدیل سرب به طلا.
در واقع، تفاوت اصلی میان اتم سرب و اتم طلا تنها در تعداد پروتونهاست: سرب دارای 82 پروتون و طلا دارای 79 پروتون است. این یعنی اگر بتوان سه پروتون را از اتم سرب خارج کرد، بهصورت تئوری میتوان آن را به طلا تبدیل کرد ، و دانشمندان این کار را انجام دادهاند.
در آزمایش ALICE، پژوهشگران پرتوهایی از هستههای سرب را با سرعتی نزدیک به سرعت نور به یکدیگر کوبیدند. در برخوردهای نزدیک اما غیرمستقیم، میدانهای الکتریکی عظیمی بین هستهها شکل میگیرد. این میدانها آنقدر قوی هستند که میتوانند پروتونهایی را از هستهها بیرون بکشند. اگر دقیقاً سه پروتون جدا شود، اتم حاصل بهطور غیرمستقیم به طلا تبدیل شده است.
با اینکه مقدار تولید طلا بسیار ناچیز است ، فقط حدود 29 تریلیونیوم گرم ، اما دانشمندان تخمین میزنند که در هر ثانیه حدود 89 هزار هسته طلا در این فرآیند ایجاد میشود. همچنین عناصر دیگری مانند تالیوم (با یک پروتون کمتر از سرب) و جیوه (با دو پروتون کمتر) نیز تولید شدهاند.
درک این پدیده تصادفی برای تحلیل بهتر دادهها و طراحی آزمایشهای پیشرفتهتر در آینده ضروری است ، حتی اگر طلای بهدستآمده فقط یک حاشیه علمی باشد، نه یک گنج واقعی.