کراتین؛ از مکمل بدنسازی تا معجزهای برای مغز

تا چند سال پیش، کراتین بیشتر در باشگاههای بدنسازی دیده میشد؛ مکملی برای عضلهسازی و افزایش قدرت بدنی. اما حالا این پودر سفیدرنگ، راهش را به دنیای سلامت روان و عملکرد شناختی باز کرده و دانشمندان، پزشکان و حتی کاربران روزمره، آن را بهعنوان سلاحی نو برای بهبود تمرکز، حافظه و خلقوخو تحسین میکنند.
در یکی از داروخانههای کوچک ایالت میزوری، داروسازی به نام «درو دیبل» هر روز پنج گرم کراتین مونوهیدرات را دقیق اندازهگیری میکند. این بار نه برای مشتری، بلکه برای خودش. دیبل ۳۱ ساله با قدی حدود ۱۹۳ سانتیمتر و اندامی ورزیده، همیشه اهل ورزش بوده، اما تا همین اواخر، اعتقادی به مکملها نداشت. خودش میگوید: «بیشتر چیزهایی که تو حوزه سلامتی تبلیغ میشن برام مشکوک بودن، حس میکردم یه جور کلاهبردارین.» اما حالا کراتین را نه برای ماهیچههایش، بلکه برای مغزش مصرف میکند.
با ورود به دهه ۳۰ زندگی، دیبل به دنبال حفظ شفافیت ذهنیاش بود. تمرکزش را از دست نداده بود، اما میخواست بهتر از قبل باشد. در دوران قرنطینه، با پادکست پرطرفدار Huberman Lab آشنا شد؛ برنامهای علمی از دکتر اندرو هابرمَن، متخصص نوروبیولوژی دانشگاه استنفورد. هابرمَن بارها از فواید ذهنی کراتین گفته: از تقویت حافظه گرفته تا کمک به بهبود افسردگی و حتی کاهش آسیبهای ناشی از ضربه به مغز.
او خودش روزانه تا ۱۵ گرم کراتین مصرف میکند. چهرههایی مثل دکتر پیتر آتیا و جو روگن هم در همین مسیرند. دیبل هم تصمیم گرفت این مسیر را امتحان کند: روزی یک لیوان آب با کراتین، قبل از شروع کار، برای تمرکز بیشتر در یک روز شلوغ.
امروز کراتین در قالب نوشیدنی، پاستیل، بار پروتئینی و مکملهای برندهای مشهوری مثل Momentous و Thorne به بازار آمده و مزایای آن برای سلامت مغز در مرکز تبلیغاتشان قرار دارد.
بازار جهانی کراتین، که زمانی پر از شایعاتی درباره آسیب به کلیه و کبد بود، حالا بیش از نیم میلیارد دلار ارزش دارد و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۳ به حدود یک میلیارد دلار برسد. این تحولی است که نشان میدهد کراتین دیگر فقط مخصوص عضلهها نیست، بلکه ابزاری برای هوش، حال خوب و تمرکز ذهنی هم هست.