چهار روز کار، سه روز استراحت: نسخه‌ای نو برای دنیای مدرن!
به‌تازگی پژوهشی جهانی نشان داده است که کاهش روزهای کاری به چهار روز در هفته، آن هم بدون کاهش حقوق، نه تنها باعث افزایش بهره‌وری می‌شود، بلکه تأثیر چشمگیری بر سلامت جسمی و روانی کارکنان دارد.
در دوران پس از همه‌گیری کووید-19 که کار از خانه به بخشی از واقعیت روزمره تبدیل شد، بسیاری از کارمندان دچار فرسودگی شغلی و بی‌انگیزگی شدند. این بحران کاری باعث شد برخی شرکت‌ها راهکارهای نوینی مانند کاهش ساعت کاری با حفظ حقوق را امتحان کنند. جنبش‌هایی مانند «4 روز کاری در هفته برای همه» در همین راستا شکل گرفتند تا با حفظ منافع سازمان‌ها، به نیازهای انسانی کارمندان پاسخ دهند.
در همین زمینه، پژوهشی توسط دانشگاه بوستون انجام شد که طی آن 2896 کارمند از 141 شرکت در سراسر جهان به مدت شش ماه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این مطالعه به‌روشنی نشان داد که کاهش حداقل 8 ساعتی از ساعات کاری در هفته، بیشترین تأثیر مثبت را داشته و موجب کاهش فشار روانی، بهبود کیفیت خواب و ارتقای سلامت جسمی شده است. حتی کاهش‌های کمتر نیز فواید محسوسی در پی داشته‌اند.
این پژوهش کارکنانی از کشورهای ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، ایرلند، استرالیا و نیوزیلند را دربر می‌گرفت. افرادی که وارد الگوی کاری 4 روزه شده بودند، نسبت به گروه کنترل که همچنان در مدل سنتی 5 روزه فعالیت می‌کردند، احساس رضایت شغلی و بهزیستی روانی بیشتری گزارش دادند.
جالب اینکه نتایج این مطالعه تازه، یافته‌های تحقیق گسترده دیگری در بریتانیا در سال 2022 را نیز تأیید کرد. در آن مطالعه، بیش از 3300 کارمند در 73 شرکت به مدت شش ماه چهار روز در هفته کار کردند. نتیجه؟ نه تنها بهره‌وری کاهش نیافت، بلکه در برخی موارد حتی افزایش یافت. حدود 46 درصد از مدیران اعلام کردند که سطح بهره‌وری ثابت مانده و 34 درصد گزارش دادند که «اندکی افزایش یافته» است.
البته محققان محدودیت‌هایی را هم در نظر گرفتند، از جمله اینکه شرکت‌های شرکت‌کننده در پژوهش به‌صورت داوطلبانه وارد مطالعه شده بودند و اغلب شرکت‌های کوچک و در کشورهای انگلیسی‌زبان بودند. برای همین آن‌ها پیشنهاد داده‌اند که در آینده، مطالعات بزرگ‌تر با پشتیبانی دولتی و به‌صورت تصادفی برای ارزیابی دقیق‌تر این الگوی کاری انجام شود.
در هر صورت، شواهد فعلی نشان می‌دهد که شاید «کار کمتر» همان کلید طلایی برای «زندگی بهتر» باشد.
