پیشرفت کلیدی علمی می تواند موز را از خطر انقراض نجات بدهد
دانشمندان در مبارزه با قارچی که این میوه را تهدید به نابودی می‌کند، پیشرفت های کلیدی به دست آورده‌اند.
بیماری پاناما، که به عنوان فوزاریوم اکسی‌اسپوروم نیز شناخته می‌شود، عفونتی قارچی است که در دهه 1990 ظاهر شد و گونه اصلی موز مصرفی جهان، یعنی موز کاوندیش را تحت تأثیر قرار داده است.
دانشمندان اکنون ژن‌هایی در این پاتوژن کشف کرده‌اند که باعث تولید بیشتر ماده‌ای شیمیایی به نام اکسید نیتریک می‌شود که شدت عفونت را افزایش می‌دهد.
آزمایش‌هایی که طی آن این دو ژن از قارچ حذف شد، نشان داد که شدت بیماری کاهش می‌یابد. دانشمندان امیدوارند با بهره‌گیری از این کشف بتوانند درمانی برای این بیماری بیابند.
بریتانیا سالانه بیش از نیم میلیارد تن موز وارد می‌کند و یکی از بزرگ‌ترین بازارهای این محصول است؛ موز عمدتاً در مناطق گرمسیری مانند اکوادور، کاستاریکا و ساحل عاج کشت می‌شود.
موزهای مدرن به شدت در معرض بیماری و انقراض هستند، چرا که تمام موزهای کاوندیش کلون‌هایی از گیاهی هستند که در دهه 1950 در گلخانه‌های خانه چتسورث در داربی‌شر انگلستان ایجاد شد.
پروفسور لی-جون ما، زیست‌شیمی‌دان دانشگاه ماساچوست امهرست، می‌گوید: موزی که امروز می‌خوریم همان میوه‌ای نیست که پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های ما می‌خوردند. موزهای قدیمی، یعنی گرو میشل‌ها، عملاً منقرض شده‌اند و قربانیان اولین شیوع فوزاریوم در دهه 1950 بودند.
تحلیل‌های انجام‌شده روی قارچ نشان داد که این پاتوژن ژن‌های جانبی در انتهای برخی کروموزوم‌های خود جمع‌آوری کرده که به شدت بیماری‌زایی آن می‌افزاید.
آزمایش‌ها نشان دادند این ژن‌ها مقدار اکسید نیتریک را در خود گیاه افزایش می‌دهند و این امر موجب اختلال در انتقال مواد مغذی و زرد و پژمرده شدن برگ‌ها می‌شود.
پروفسور لی-جون ما می‌افزاید: تولید اضافی اکسید نیتریک عامل کلیدی در شدت بالای تهدید قارچ علیه موز کاوندیش است.
دانشمندان 36 سویه مختلف از این قارچ را از سراسر جهان، از جمله سویه‌هایی که موز قدیمی گرو میشل را هدف قرار می‌دادند و سویه‌های امروزی، گردآوری کردند.
دکتر یونگ ژانگ، نویسنده اصلی مطالعه، می‌گوید: شناسایی این توالی‌های ژنتیکی جانبی راه‌های استراتژیک بسیاری برای مهار یا حتی کنترل گسترش بیماری پاناما پیش روی ما می‌گذارد.
