وقتی خواب زیاد دشمن سلامتی میشود: چرا پرخوابی خطرناکتر از کمخوابی است؟

یک مطالعه گسترده نشان داده است که خوابیدن بیش از حد، میتواند حتی خطرناکتر از کمخوابی باشد و تأثیر جدی بر سلامت طولانیمدت بدن بگذارد.
پژوهشگران دانشگاه سملوایز در مجارستان دادههای بیش از 2.1 میلیون نفر را از 79 مطالعه بینالمللی بررسی کردند تا ببینند مدت زمان خواب چگونه با خطر مرگ ارتباط دارد. نتایج نشان داد افرادی که کمتر از هفت ساعت در شب میخوابند، 14 درصد بیشتر در معرض مرگ قرار دارند، اما کسانی که عادت به خوابیدن بیش از 9 ساعت دارند، با افزایشی 34 درصدی در خطر مرگ مواجه میشوند؛ یعنی پرخوابی میتواند از کمخوابی خطرناکتر باشد.
این مطالعه همچنین تفاوتهای جالبی میان زنان و مردان نشان داد. مردانی که کمتر از هفت ساعت خواب داشتند، 16 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ بودند و خوابیدن بیش از هشت ساعت، این خطر را به 36 درصد افزایش میداد. در مقابل، در زنان کمخوابی خطر مرگ را 14 درصد بالا میبرد، اما خواب طولانی جهشی چشمگیر ایجاد کرده و میزان خطر را به 44 درصد میرساند. متخصصان معتقدند تفاوتهای هورمونی، سبک زندگی و وضعیت قلب و عروق میتواند عامل این اختلاف باشد.
محققان میگویند ما درگیر همهگیری خواب هستیم؛ با اینکه مردم امروز بیش از گذشته درباره اهمیت خواب میدانند، اما نور آبی موبایل و تلویزیون، استرسهای شغلی و در دسترس بودن دائمی باعث شده ریتم طبیعی بدن مختل شود. این شرایط تنها به مرگ زودرس منجر نمیشود، بلکه خطر ابتلا به دیابت، چاقی، افسردگی، بیماریهای قلبی و ضعف سیستم ایمنی را هم افزایش میدهد.
افرادی که شیفتکاری دارند یا ساعت خواب نامنظم تجربه میکنند، بیشتر در معرض این عوارض هستند. در یک مطالعه دوم نیز مشخص شد که خواب پنج تا شش ساعت خطر سکته مغزی را 29 درصد بالا میبرد و خوابیدن بیش از هشت ساعت هم خطر سکته و مرگ ناشی از آن را نزدیک به 50 درصد افزایش میدهد. به گفته پژوهشگران، مدیریت خواب باید مانند تغذیه و ورزش بهعنوان یک بخش اساسی از سبک زندگی سالم شناخته شود.










