هوش مصنوعی و والدگری؛ دستیار دیجیتال یا دام خطرناک؟
تصور کنید فرزندتان تب کرده و شما نمی‌دانید چه کار کنید. یا کودک خردسال‌تان وسط سوپرمارکت قشقرق راه انداخته و هیچ راهکاری به ذهن‌تان نمی‌رسد. بسیاری از والدین نسل امروز، در این موقعیت‌ها سراغ هوش مصنوعی می‌روند چون ChatGPT و ابزارهای مشابه، پاسخ‌هایی فوری، قابل‌اعتماد و آسان ارائه می‌دهند.
مطالعات نشان می‌دهد والدین اغلب نمی‌توانند بین پاسخ‌های یک متخصص واقعی و AI تفاوتی قائل شوند. برخی حتی به هوش مصنوعی اعتماد بیشتری دارند! اما دکتر مایکل گلیزر، پزشک اطفال، هشدار می‌دهد: AI ابزار فوق‌العاده‌ای است، اما جایگزین مشورت با متخصص نمی‌شود.
هوش مصنوعی بهترین کاربرد خود را در کارهای کم‌خطر روزمره دارد: برنامه‌ریزی جشن تولد، تهیه فهرست کارها، نوشتن قصه شب، طراحی تقویم خانوادگی یا ایده‌های سرگرمی. اشتباه در این حوزه‌ها پیامد جدی ندارد و والدین می‌توانند با آرامش از AI بهره ببرند. اما وقتی پای سلامتی و رشد کودک در میان باشد، باید احتیاط کرد.
متخصصان توصیه می‌کنند AI را به عنوان نقطه شروع برای جمع‌آوری اطلاعات ببینید، نه نسخه نهایی درمان. همچنین باید مراقب باشید اطلاعات حساس فرزندتان را وارد چت‌بات‌ها نکنید؛ خطر افشای داده‌ها واقعی است.
نحوه پرسیدن سوال نیز اهمیت دارد. پرسش‌های جهت‌دار می‌توانند پاسخ‌های نادرست یا سوگیرانه تولید کنند. والدین باید شفاف، دقیق و بی‌طرف سوال کنند تا بهترین نتیجه را بگیرند.
در پایان، هوش مصنوعی می‌تواند دستیار پرکار والدین باشد، اما وقتی پای سلامت و رفاه کودک در میان است، مشورت با پزشک واقعی همچنان غیرقابل جایگزین است. با استفاده هوشمندانه، والدین می‌توانند هم از مزایای AI بهره‌مند شوند و هم از خطرات احتمالی محافظت کنند.
