زندگی در اعماق تاریکی: کشف دنیایی ناشناخته زیر سطح زمین

برای بیشتر مردم، زندگی مفهومی است محدود به سطح زمین: گیاهان، جانوران و باکتریهایی که با چشم دیده میشوند. اما عمیقاً در زیر زمین، در کیلومترها پایینتر از سطح خشکیها و اقیانوسها، جهانی دیگر پنهان شده است ، جهانی که مملو از اشکال بینظیر حیات است.
دانشمندان اکنون پرده از این دنیای پنهان برداشتهاند. تیمی به سرپرستی امیل روف از موسسه اقیانوسشناسی وودز هول در آمریکا و ایزابلا هرابه دِ آنژلیس از موسسه ماکس پلانک آلمان، سالها در حال نمونهبرداری از بیش از 50 مکان از جمله غارها، دهانههای دریایی، معادن و سفرههای زیرزمینی بودهاند. نتایج این پژوهش حیرتانگیز در مجله Science Advances منتشر شده است.
دنیایی پنهان زیر پای ما
محققان در اعماق 4.3 کیلومتری زمین و تا 491 متری زیر کف اقیانوس، حیات را یافتهاند — میکروبهایی که بدون هیچ نوری، در فشار و گرمای بالا و با منابع غذایی بسیار اندک زندهاند. برخلاف گیاهان که از فتوسنتز استفاده میکنند، این موجودات انرژی خود را از واکنشهای شیمیایی با هیدروژن، متان و گوگرد تأمین میکنند. برخی حتی از مواد رادیواکتیو به عنوان منبع انرژی استفاده میکنند.
اما شگفتانگیزترین یافته، تنوع حیرتانگیز این میکروبها بود. دانشمندان انتظار داشتند که شرایط خشن زیرزمینی تنها گنجایش تعداد اندکی گونه را داشته باشد. در عوض، آنها بیش از 31 هزار گروه منحصربهفرد از آرکئا و 377 هزار نوع باکتری را شناسایی کردند — در بعضی مناطق به اندازه جنگلهای گرمسیری یا صخرههای مرجانی.
این موجودات در دنیایی بسیار کند زندگی میکنند. با انرژی ناچیز، رشد و تقسیم سلولیشان ممکن است تنها یک بار در هر هزار سال رخ دهد. سوختوساز فوقالعاده آهسته و دقیق آنها میتواند رازهایی در مورد پیری و بقا آشکار سازد.
آیا در سیارات دیگر نیز زندگی در زیر زمین پنهان است؟
این یافتهها سوالات جذابی درباره امکان حیات فرازمینی مطرح میکند. اگر زندگی در چنین شرایطی در زمین میتواند شکوفا شود، شاید در مریخ یا دیگر سیارات نیز باید بهجای سطح، به اعماق زیرزمینی نگاه کنیم. اکنون امیدها برای یافتن حیات در مکانهایی که پیشتر غیرممکن تصور میشد، بیشتر از همیشه زنده شدهاند.