راز ماندگاری طالعبینی؛ چرا هنوز آیندهمان را به کارتها میسپاریم؟

بیش از 30 درصد آمریکاییها به نوعی از علوم غیبی باور دارند و به طور منظم با طالعبینها، کارتخوانهای تاروت یا پیشگوها مشورت میکنند. این آمار که از گزارش جدید مرکز پژوهشی Pew به دست آمده، نشان میدهد که گرچه بسیاری میگویند این کار را «فقط برای سرگرمی» انجام میدهند و اطلاعات کسبشده را زیاد جدی نمی گیرند، اما تداوم و حتی رشد این رفتار نشان از انگیزههای عمیقتری دارد.
در دورانهای ابهام، انسان همواره به روشهایی چون طالعبینی روی آورده تا پاسخی برای سوالات بیپاسخ بیابد یا آینده را بهتر پیشبینی کند. برای نمونه، در دوران همهگیری کرونا جستوجوی واژه «کارت تاروت» بیش از 30 درصد افزایش یافت.
طالعبینی و تاروت در دسته روشهای «غیبگویی» قرار میگیرند. انسانشناسان این روشها را ابزاری برای کشف آینده یا دانشی پنهان تعریف میکنند که اغلب با تفسیر نشانهها یا بهرهگیری از نیروهای فراطبیعی انجام میشود. این روشها، بهویژه در شرایطی که دین رسمی یا علم توان پاسخگویی ندارد، به فرد نوعی احساس کنترل و شناخت از آینده میدهد.
روشهای گوناگون غیبگویی از دیرباز در فرهنگها رایج بودهاند: تعبیر خواب، فال قهوه و چای، خواندن خطوط کف دست، و حتی تفسیر ویژگیهای چهره مانند شکل بینی یا چشم. ویژگی مشترک بسیاری از این روشها این است که نشانههای آن تصادفی و غیرقابل کنترلاند؛ مثلاً در تاروت، کارتها بهگونهای مخلوط میشوند تا نتیجهای تصادفی به دست آید.
بر اساس دادههای Pew ، جوانان، زنان و اعضای جامعه LGBTQ+ بیش از دیگران به این روشها روی میآورند. پژوهشگرانی چون مارسلیت فایلا نیز به این نکته اشاره دارند که برخی زنان سیاهپوست در آمریکا، کارتهای تاروت را بهعنوان راهی خلاقانه برای پاسخ به نیازهای معنویشان بازآفرینی کردهاند.
یکی از دلایل گرایش به طالعبینی، عدم دسترسی یا طرد شدن از دینهای سازمانیافته است. زنانی که در گذشته به دلیل مراقبت از خانواده، قاعدگی یا زایمان نمیتوانستند در آیینهای مذهبی شرکت کنند، یا افراد LGBTQ+ که از سوی نهادهای دینی کنار گذاشته شدهاند، اغلب بهدنبال روشهایی جایگزین برای پاسخ به نیازهای روحی خود رفتهاند.
در کانادا نیز، یکی از دلایل اصلی ترک کلیساها توسط بسیاری، رفتار تبعیضآمیز آنها نسبت به اقلیتهای جنسی بوده است.
این گرایش نشان میدهد که طالعبینی و تاروت، فراتر از ابزار سرگرمی، به عنوان زبان جایگزین برای بیان دغدغهها، اضطرابها و آرزوهای فردی عمل میکنند، زبانی قدیمی، اما همچنان زنده.