رازهای ناتمام ترور جان اف. کندی و سایه سازمان سیا
لی هاروی اسوالد، در شب ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳، در حین انتقال از یک راهرو در دفتر پلیس دالاس، جمله‌ای را بر زبان آورد که به عنوان یکی از مهم‌ترین اظهارات در تاریخ نظریه‌های توطئه شناخته می‌شود.
لی هاروی اسوالد با صدای بلند اعلام کرد: “من تنها یک طعمه هستم!” و در آن زمان، ابهاماتی وجود داشت که آیا او واقعاً همان روز در دیلی پلازا، جان اف. کندی، سی و پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده را به قتل رسانده است یا خیر.
دو روز پس از حادثه ترور جان اف. کندی، لی هاروی اسوالد، مظنون اصلی این قتل، توسط جک روبی، مالک یک کلاب شبانه در دالاس، به قتل رسید. این واقعه به‌طور زنده از تلویزیون پخش شد و اسوالد هرگز فرصتی نیافت تا توضیح دهد که آیا قربانی توطئه‌ای بوده است یا خیر.
کمیسیون وارن که در سال ۱۹۶۴ به منظور تحقیق در مورد قتل کندی تشکیل شد، به این نتیجه رسید که اسوالد ۲۴ ساله به تنهایی عمل کرده و هیچ مدرکی مبنی بر وجود توطئه‌ای پیدا نکرد. با این حال، نبود انگیزه‌ای واضح برای اقدام او باعث بروز شایعات و گمانه‌زنی‌های زیادی در این زمینه شده است.
سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا فردی با گرایشات چپ‌گرا باید بخواهد رئیس‌جمهوری لیبرال را که به حقوق مدنی توجه دارد، به قتل برساند؟ افزون بر این، ارتباطات جک روبی با مافیا، مرگ اسوالد را به شدت مشکوک‌تر می‌کند.
جان اف کندی، سی و پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده، در دوره ریاست جمهوری خود با چالش‌ها و دشمنان متعددی روبرو بود. او نه تنها با مافیا و رژیم کمونیستی فیدل کاسترو در کوبا مواجه شد، بلکه از سوی محافظه‌کاران در دولت خود نیز به دلیل عدم قاطعیت در سیاست خارجی، به ویژه در مورد ویتنام، تحت فشار و انتقاد قرار گرفت.
یکی از بی‌سابقه‌ترین دشمنان کندی، سازمان سیا بود که به طور غیررسمی به آن “آژانس” یا “شرکت” گفته می‌شود. این سازمان پس از تلاش ناکام کندی برای حمله به کوبا و براندازی کاسترو در سال 1961، با تهدید کندی برای انحلال مواجه شد. این حمله که تحت عنوان “حمله خلیج خوک‌ها” شناخته می‌شود، به شکست انجامید و تأثیرات عمیقی بر روابط کندی با سازمان سیا گذاشت.
اکنون، 61 سال پس از ترور کندی، توجه دوباره‌ای به فعالیت‌های سیا جلب شده است. در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری امسال، دونالد ترامپ به برادرزاده کندی، رابرت اف کندی جونیور، وعده داده است که تمامی مدارک باقی‌مانده را آزاد کند تا شاید این معما یک‌بار برای همیشه حل شود. این مدارک که در آرشیو ملی ایالات متحده نگهداری می‌شوند، شامل 3100 مورد از مجموع 320000 مدرک اصلی است و بسیاری از آن‌ها به‌طور جزئی یا کامل سانسور شده‌اند
رابرت اف. کندی جونیور، که به تازگی نامزدی خود برای ریاست‌جمهوری ایالات متحده را به نفع دونالد ترامپ کنار گذاشته و به عنوان وزیر بهداشت در دولت احتمالی ترامپ در نظر گرفته شده است، به خاطر نظراتش درباره تئوری‌های توطئه و موضوعاتی چون ایمنی واکسن‌ها و محتوای فلوراید در آب شناخته شده است. او سال‌هاست که ادعا می‌کند شواهد قاطعی وجود دارد که نشان می‌دهد سازمان سیا در قتل عمویش، جان اف. کندی (JFK)، نقش داشته و معتقد است که دولت ایالات متحده به مدت بیش از 60 سال در تلاش بوده تا این جنایت را پوشش دهد، که این موضوع را به عدم اعزام نیروهای نظامی به ویتنام مرتبط می‌داند.
علاوه بر این، کندی جونیور اظهار کرده است که پدرش، بابی کندی، که دادستان کل جان اف. کندی بود و خود نیز در سال 1968 ترور شد، در اولین تماس خود پس از مرگ عمویش از سازمان سیا پرسیده بود که آیا آن‌ها در این قتل دخالت داشته‌اند یا خیر. او بر این باور است که تمامی افرادی که به این جنایت مربوط بودند اکنون درگذشته‌اند و سازمان سیا همچنان مدارک مرتبط با این موضوع را منتشر نکرده است.
فایل‌های نهایی محرمانه مرتبط با قتل جان اف کندی (JFK) شامل اطلاعاتی است که پژوهشگران به شدت به دنبال آن هستند، زیرا این اطلاعات ممکن است شواهدی را ارائه دهد که نشان‌دهنده دروغ‌گویی رؤسای سازمان CIA درباره عدم آگاهی از لی هاروی اسوالد در زمان وقوع قتل باشد.
تحقیقات نشان می‌دهد که سازمان CIA پیش از آنکه اسوالد به JFK شلیک کند، یک پرونده ۱۸۱ صفحه‌ای درباره او تهیه کرده بود و بخشی از این اطلاعات همچنان محرمانه باقی مانده است. حتی افرادی که معتقدند CIA در این قتل نقشی نداشته است، تأکید می‌کنند که این اسناد می‌تواند اعتبار سازمان را زیر سوال ببرد، زیرا نشان‌دهنده عدم اقدام مناسب آن‌ها نسبت به فردی است که اطلاعات زیادی درباره‌اش وجود داشته است.
از سوی دیگر، اگر واقعاً سازمان CIA اسوالد را به‌طور جدی تحت نظر داشته، این پرسش مطرح می‌شود که چرا نتوانسته‌اند به دولت ایالات متحده هشدار دهند که او در حال برنامه‌ریزی برای ترور رئیس‌جمهور است؟ این سوال همچنان بی‌پاسخ مانده و محققان در تلاشند تا پاسخ مناسبی برای آن پیدا کنند.
مرلی به بررسی یک موضوع کلیدی در ارتباط با ترور جان اف. کندی می‌پردازد و در این راستا پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که نگرانی‌ها درباره نقش سازمان سیا در این حادثه را نشان می‌دهند. به عنوان مثال، آیا سیا نسبت به لی هاروی اسوالد، تیرانداز کندی، بی‌توجهی کرده است؟ آیا آن‌ها تمامی مسیر اسوالد تا دیلی پلازا را تحت نظر داشتند و سپس رئیس‌جمهور را به قتل رساندند، به‌طوری‌که تنها اعلام کردند: “اوه، متأسفیم، او را از دست دادیم؟”
مرلی همچنین بر این باور است که ممکن است فرد یا افرادی در سیا یا پنتاگون در حال «کنترل و تغییر» در اسوالد بوده‌اند. او پیشنهاد می‌کند که این افراد می‌توانند ماموران خودسر باشند که بدون دریافت مجوز از مقامات بالادستی اقدام کرده‌اند.
در آن زمان، جان اف. کندی در حال بررسی اصلاحات بنیادین در سیا بود و پس از بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ که به‌طور نزدیکی از وقوع جنگ هسته‌ای جلوگیری کرد، به رویکرد ملایم‌تری نسبت به دشمنان کمونیستی آمریکا گرایش پیدا کرده بود. این تغییرات به شدت موجب خشم نهادهای اطلاعاتی شد.
یک سخنگوی سیا در سال ۲۰۲۲ به «واشنگتن پست» اعلام کرد که این سازمان هیچ‌گونه اطلاعاتی درباره اسوالد یا ترور او را پنهان نکرده و همه اطلاعات مرتبط با او منتشر شده است. با این حال، حتی کسانی که معتقدند اسوالد به تنهایی عمل کرده است، بر این باورند که اسناد باقی‌مانده نشان‌دهنده ناکامی سیا در اطلاع‌رسانی به FBI درباره اسوالد هستند.
گفته می‌شود که اسناد دیگری وجود دارد که احتمالاً بر تصمیمات دونالد ترامپ تأثیرگذار خواهد بود. مهم‌ترین این اسناد مربوط به سفر لی هاروی اسوالد به مکزیک است که دو ماه قبل از ترور جان اف کندی انجام شده و هدف آن دریافت ویزا برای سفر به اتحاد جماهیر شوروی و کوبا بوده است.
———
سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) توانسته بود حرکات اسوالد و تماس‌های تلفنی او با مقامات شوروی را زیر نظر داشته باشد. این نظارت به دلیل نصب دستگاه‌های شنود در سفارت‌های شوروی و کشورهای کمونیستی، از جمله چکسلواکی، برای همکاری با دولت مکزیک صورت گرفته بود. طبق گفته جفرسون موری، سه رئیس‌جمهور متوالی مکزیک از اوایل دهه 1960 تا میانه دهه 1970 با برنامه‌ای مخفی از سوی سیا همکاری داشتند که شامل شنود رقبای سیاسی این رؤسا می‌شد. اکنون دولت مکزیک به شدت از افشای این موضوع شرمنده و عصبانی خواهد شد.
———
حتی اگر ترامپ تصمیم بگیرد که به خواسته‌های رابرت اف کندی جونیور پاسخ مثبت دهد و تمام اسناد را منتشر کند، احتمالاً این اقدام به پایان شایعات درباره ترور جان اف کندی نخواهد انجامید. به اعتقاد جرال پوزنر، کارشناس این حوزه که معتقد است اسوالد به تنهایی عمل کرده، افرادی که به تئوری‌های توطئه اعتقاد دارند، ممکن استگفته می‌شود که اسناد جدیدی وجود دارد که ممکن است بر تصمیمات دونالد ترامپ تأثیرگذار باشد. یکی از مهم‌ترین این اسناد به سفر لی هاروی اسوالد، مظنون ترور جان اف کندی، به مکزیک مربوط می‌شود که دو ماه پیش از وقوع این حادثه انجام شده و هدف آن دریافت ویزا برای سفر به اتحاد جماهیر شوروی و کوبا بوده است.
سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) توانسته بود حرکات اسوالد و تماس‌های تلفنی او با مقامات شوروی را تحت نظر داشته باشد. این نظارت به دلیل نصب دستگاه‌های شنود در سفارت‌های شوروی و کشورهای کمونیستی، از جمله چکسلواکی، برای همکاری با دولت مکزیک صورت گرفته بود. طبق اظهارات جفرسون موری، سه رئیس‌جمهور متوالی مکزیک از اوایل دهه 1960 تا میانه دهه 1970 با برنامه‌ای مخفی از سوی سیا همکاری داشتند که شامل شنود رقبای سیاسی این رؤسا می‌شد. اکنون دولت مکزیک به شدت از افشای این موضوع شرمنده و عصبانی خواهد بود.
حتی اگر ترامپ تصمیم بگیرد به خواسته‌های رابرت اف کندی جونیور پاسخ مثبت دهد و تمام اسناد را منتشر کند، به احتمال زیاد این اقدام به پایان شایعات درباره ترور جان اف کندی نخواهد انجامید. جرال پوزنر، کارشناس این حوزه که معتقد است اسوالد به تنهایی عمل کرده، بر این باور است که افرادی که به تئوری‌های توطئه اعتقاد دارند، ممکن است بگویند: “به همین دلیل است که مدارک واقعی را نابود کرده‌اند.”
بگویند: “به همین دلیل است که مدارک واقعی را نابود کردند.”
