خستگی مزمن دیگر یک توهم نیست، علم آن را در خون پیدا کرده است!

برای دههها، به مبتلایان به سندروم خستگی مزمن (ME/CFS) گفته میشد که مشکلشان روانی است یا ناشی از کمتحرکی. اما اکنون پژوهشگران دانشگاه ادینبرو با شواهد علمی نشان دادهاند که این بیماری ریشه در خون دارد، نه در ذهن.
در بزرگترین مطالعه بیولوژیکی تاکنون، دانشمندان با استفاده از دادههای بانک سلامت بریتانیا یا UK Biobank ، شامل بیش از نیم میلیون نفر، خون 1455 فرد مبتلا به ME/CFS را با 131 فرد سالم مقایسه کردند.
نتیجه؟ تفاوتهای قابلتوجه و پایدار در نشانگرهای زیستی خون، که به التهاب مزمن، مقاومت به انسولین و نشانههایی از بیماریهای کبدی مرتبط هستند.
پروفسور کریس پونتینگ از واحد ژنتیک انسانی دانشگاه میگوید: سالها به مبتلایان به ME/CFS گفته میشد که بیماریشان فقط در ذهنشان است. اما ما آن را در خونشان میبینیم. این یافتهها باید هر گونه تصور باقیمانده مبنی بر اینکه این بیماری نتیجه بیتحرکی یا ضعف روانی است را از بین ببرد.
پژوهشگر دیگر، دکتر سجرد بنتیس نیز به رادیوی بیبیسی گفت: شواهد ما نشان میدهند که ME/CFS به وضوح یک بیماری خونی است و ربطی به کمتحرکی یا خیالبافی ندارد. این یافتهها میتوانند به اعتباربخشی به علائم بیماران کمک بزرگی کنند.
ویژگیها و چالشهای بیماری ME/CFS
این بیماری که تخمین زده میشود در اسکاتلند دستکم 50 هزار نفر را درگیر کرده باشد، با علائمی چون:
- خستگی شدید پس از فعالیتهای جزئی (PEM)
- درد مزمن
- مه مغزی (brain fog)
- خستگیای که با استراحت برطرف نمیشود
شناخته میشود.
مطالعه همچنین نشان داد این بیماری بیشتر زنان را درگیر میکند، با نسبت حدود 3 زن به 1 مرد.
گام بعدی: آزمایش خون برای تشخیص
تیم تحقیقاتی امیدوار است یافتهها زمینهساز ساخت آزمایش خون دقیقی برای تشخیص ME/CFSشود؛ ابزاری که میتواند نقطه عطفی در شناخت و درمان این بیماری باشد.
برای میلیونها انسانی که سالها درد و خستگیشان نادیده گرفته شده، این یافتهها نه تنها اثباتی بر واقعیت بیماریشان است، بلکه شاید آغازی برای درمان و درک بهتر ME/CFS باشد.