حمام یخ؛ مد جدید سلامتی یا تهدیدی پنهان برای بدن؟
حمام‌های یخ، که زمانی تنها در دسترس ورزشکاران حرفه‌ای بودند، اکنون به ترندی محبوب در دنیای سلامت و تندرستی تبدیل شده‌اند. از استودیوهای مدرن تا ویدیوهای الهام‌بخش در شبکه‌های اجتماعی، «آب‌درمانی سرد» با وعده‌هایی چون افزایش سلامت روان، تقویت تستوسترون، تسریع متابولیسم و قدرت ذهن، به مردم معرفی می‌شود. اما آیا این وعده‌ها علمی‌اند یا فقط تبلیغات؟
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که حمام یخ می‌تواند درد عضلات را بعد از تمرین شدید کاهش دهد، اما این تأثیر هم خفیف و کوتاه‌مدت است. برخی تحقیقات نیز به بهبود موقت خلق‌وخو در جوانان سالم اشاره کرده‌اند، اما شواهد کافی برای بسیاری از ادعاها، مانند تأثیر بر افسردگی، تستوسترون یا کاهش وزن، وجود ندارد و بیشتر این موارد از تجربه‌های فردی و تبلیغات تأثیرگذاران آنلاین سرچشمه می‌گیرد.
نکته مهم‌تر، خطراتی است که با حمام یخ همراه هستند. قرار گرفتن در آب زیر 15 درجه سانتی‌گراد، می‌تواند پاسخ فیزیولوژیکی شدیدی در بدن ایجاد کند: شوک ناگهانی، نفس‌نفس زدن، تند شدن ضربان قلب و افزایش فشار خون. اگر فرد مدت طولانی در آب بماند، دچار هیپوترمی (کاهش خطرناک دمای بدن) می‌شود. علائمی مانند لرز شدید، گیجی یا غش از نشانه‌های هشداردهنده‌اند.
در برخی موارد، حتی جوانان سالم نیز با مشکلات جدی مانند حمله قلبی یا سکته مواجه شده‌اند. آسیب‌دیدگی‌های دائمی به اعصاب و رگ‌های دست و پا، از دیگر عوارض احتمالی هستند.
برای استفاده ایمن از حمام یخ، این شش توصیه کلیدی ارائه شده‌اند:
- پیش از شروع، با پزشک مشورت کنید؛
- تصور نکنید تناسب اندام شما را از شوک سرد محافظت می‌کند؛
- از دوش‌های گرم و سرد کوتاه شروع کنید؛
- هرگز تنها وارد حمام یخ نشوید؛
- مدت حضور را به 3 تا 5 دقیقه محدود و دمای آب را کنترل کنید؛
- علائم خطر مانند لرز، بی‌حسی و گیجی را جدی بگیرید.
در نهایت، هرچند حمام یخ می‌تواند احساس سرزندگی بدهد، اما واقعیت این است که بدون آگاهی، ممکن است به‌جای سلامتی، جان‌تان را به خطر بیندازید.
