تولد موجودی میان انسان و میمون؛ مرز باریک علم و اخلاق
در خبری که بیش از آن‌که شبیه واقعیت باشد به داستان‌های علمی‌تخیلی می‌ماند، دانشمندان «موسسه سالک برای مطالعات زیستی» در کالیفرنیا، با کمک سرمایه‌گذاران خصوصی و در آزمایشگاهی در چین، موفق به خلق جنینی شدند که ترکیبی از سلول‌های انسان و میمون است. این موجود آزمایشگاهی که برخی رسانه‌ها آن را بخشی از «پروژه کیمرا» نامیده‌اند، جهان علمی و اخلاقی را در برابر پرسش‌های تازه‌ای قرار داده است.
واژه «کیمرا» از اسطوره‌های یونانی گرفته شده و به موجودی ترکیبی از دو جانور اطلاق می‌شود. اما در این پروژه، هدف دانشمندان نه خلق موجودی خیالی، بلکه یافتن راهی برای تولید اندام‌های انسانی جهت پیوند است. پژوهش‌ها با استفاده از سلول‌های بنیادی آغاز شد و امید می‌رود که روزی بتوان اندام‌های زنده انسانی را در محیطی ترکیبی پرورش داد.
سالک پیش‌تر در ترکیب موش و رَت موفق بود و توانست به تعادلی نزدیک به ۵۰-۵۰ بین سلول‌های دو گونه برسد. اما در سال 2017 تلاش برای ترکیب انسان و خوک شکست خورد؛ به‌گونه‌ای که تنها یک سلول انسانی در میان ده‌هزار سلول خوک یافت شد. همین ناکامی باعث شد که نگاه‌ها به سوی میمون‌ها جلب شود، چرا که از نظر ژنتیکی بیشترین شباهت را با انسان دارند.
دانشمندان تأکید می‌کنند که هدف آن‌ها ایجاد «کارخانه اندام‌های زنده» در بدن موجودات نیست. بر اساس موازین اخلاقی، جنین انسان-میمون هرگز اجازه رشد کامل نمی‌یابد و در هفته چهاردهم نابود می‌شود؛ زمانی که سیستم عصبی و شبکه‌های پیچیده‌تر آغاز به شکل‌گیری می‌کنند. با این حال، پژوهشگران اذعان دارند که شاید لازم باشد معیارهای اخلاقی بازاندیشی شوند، همان‌گونه که زمانی لقاح مصنوعی با مخالفت شدید روبه‌رو بود اما امروز امری پذیرفته‌شده است.
اگرچه پروژه کیمرا در حال حاضر در مرز علم و خیال به نظر می‌رسد، اما واقعیتی است که می‌تواند آینده پزشکی و پیوند اعضا را دگرگون کند. پرسش اصلی این است: تا کجا می‌توان در نام علم، مرزهای اخلاق را جابه‌جا کرد؟
