با خرد، نه با قهر: راهبرد اقتصادی کانادا در برابر تهدیدهای ترامپ

یادداشت هفته به قلم: شاکه آیوازیان – در روزهایی که هیاهوی تعرفهها میان قدرتهای اقتصادی به اوج رسیده، جهان نظارهگر تکرار یک نمایش آشناست، تهدید، مقابله به مثل، و رقابتهای اقتصادی که بیشتر به جنگهای کودکانه شباهت دارد تا دیپلماسی بزرگسالانه. جدیدترین پرده این نمایش را دونالد ترامپ با تهدید اعمال تعرفههایی تا 35 درصد بر کالاهای کانادایی از الوار تا اتومبیل اجرا کرد؛ اقدامی که دولت کانادا هم در پاسخ، آماده اجرای تعرفههای متقابل شده است.
اینگونه مجادلات اقتصادی بیپایان، هیچ برندهای نداشتهاند. اما بهجای پاسخدادن به هر قهر اقتصادی با قهری دیگر، شاید وقت آن رسیده که کانادا مسیر متفاوتی را انتخاب کند. راهکاری که نه تنها کشور را از چرخه فرسایشی جنگ تعرفهها رهایی میبخشد، بلکه ما را در جایگاهی قرار میدهد که بتوانیم با قدرت بگوییم: کانادا، مقصدی است که جهان میخواهد روی آن سرمایهگذاری کند.
کارشناسان معتقدند برای رسیدن به این هدف، سه محور اصلی باید در دستور کار قرار گیرد: اصلاحات مالیاتی، تسهیل قوانین سرمایهگذاری، و تقویت کیفیت زندگی.
بازنگری در مالیاتها برای جذب سرمایه
نرخ مالیات بر شرکتها در کانادا، با میانگین 26.2 درصد، یکی از بالاترین نرخها در میان کشورهای G7 و حتی بالاتر از میانگین OECD که 23.9 درصد است. این در حالی است که کشور کوچکتری مانند ایرلند با نرخ 12.5 درصد توانستهاند شرکتهایی مانند اپل، اینتل و فایزر را جذب کرده و تنها در سال 2023 حدود 38.5 میلیارد دلار مازاد بودجه ایجاد کند. یا مثال بهتر، سنگاپور با نرخ قانونی 17 درصد و معافیتهای هوشمندانه، در سال گذشته حدود 190 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده که دو برابر میزان کانادا میباشد.
ما اگر بخواهیم رقابتپذیر باشیم، نمیتوانیم با مالیاتهای بالا و هزینههای سنگین اقتصادی به استقبال آینده برویم.
حذف بروکراسیهای زائد و تسهیل تصمیمگیری
یکی از بزرگترین دردسرهای سرمایهگذاران خارجی در کانادا، تأخیرهای بیپایان در روند تصویب پروژههاست. در دنیای امروز، سرعت تصمیمگیری مزیت رقابتی است. اقتصادهای موفق نه با وعدههای بلندپروازانه، بلکه با عملکرد دقیق و سریع، اعتماد سرمایهگذاران را بهدست آوردهاند.
کیفیت زندگی، زیرساخت اقتصادی آینده
کانادا زمانی به عنوان بهترین کشور برای زندگی، تحصیل و تربیت فرزندان شناخته میشد. اما افزایش جرم و جنایت در شهرهایی مانند تورنتو، بالا رفتن سرسامآور هزینه مسکن، و ضعف نظام آموزشی در مهارتهای پایهای باعث شده بسیاری از مهاجران بااستعداد به کشورهای دیگر فکر کنند.
اگر ما میخواهیم سرمایهگذاران به کانادا بیایند و خانوادههای خود را نیز همراه بیاورند، باید کیفیت زندگی را به عنوان زیرساخت اصلی اقتصادی خود در نظر بگیریم. این یعنی ساخت خانههای قابل دسترس، مدارس با کیفیت واقعی، و خیابانهای امنتر — نه فقط برای زیباسازی آمار، بلکه برای ساختن کشوری که میشود در آن ریشه زد.
عبور از جنجالهای پوپولیستی
تردیدی نیست که هرگونه اصلاح مالیاتی یا تسهیل مقررات، با واکنشهای تند از سوی برخی گروههای سیاسی مواجه خواهد شد. اما تجربه کشورهای موفق نشان میدهد که میتوان هم مالیات کمتر گرفت و هم خدمات عمومی قویتری ارائه داد. مهم، نحوه هزینهکرد منابع است، نه صرفاً میزان اخذ آن.
درسی از دیپلماسی والدین
در دنیای سیاست، شاید بد نباشد گاهی درسهایی از تربیت فرزندان بیاموزیم. همانطور که مقابله با قهر کودکانه با فریاد بیشتر نتیجهای ندارد، واکنش کانادا به رفتارهای غیرمنطقی تجاری آمریکا نباید در سطح همان بازی باقی بماند. ما باید فرد بالغ تر و بزرگتر این رابطه باشیم.
بیایید اجازه دهیم واشنگتن فریاد بزند، تهدید کند، و نمایش بدهد. ما، در عوض، باید با ثبات، منطق، و قدرت نرم پاسخ دهیم و با سیاست های هوشمندانه و اصلاحات جسورانه کشوری بسازیم که جهان حاضر باشد آیندهاش را در آن سرمایهگذاری کند.