اینترنت در ورطه سقوط: چگونه کانادا میتواند آن را نجات دهد

کوری دکتوروف، فعال حقوق دیجیتال، نیم قرن عمر خود را صرف دفاع از حریم خصوصی و مقابله با سانسور در اینترنت کرده است. اما از دهه 2000 به بعد، اینترنت بهطور فزایندهای تحت نظارت، دستکاری و سوءاستفاده قرار گرفت و مأموریت او تغییر کرد: مبارزه با پدیدهای که آن را فساد اینترنت یا enshittification مینامد، روندی که وب را از فضای مفید و خلاقانه به مکانی آشفته و استثمارگر تبدیل کرده است. جایی که شبکه های اجتماعی، سایت های خرید و حتی موتورهای جستجو، ارزش خود را از دست داده اند.
این روند سه مرحله دارد. ابتدا پلتفرمها کاربران را جذب و وابسته میکنند؛ سپس با جمعآوری دادهها و هدفگیری تبلیغات، خدمات خود را برای کاربران بدتر و برای کسبوکارها بهتر میکنند. در نهایت، تمام ارزش باقیمانده به جیب سهامداران و سرمایهگذاران میرود، و کاربران گیر میافتند، حتی وقتی پلتفرمها بهشدت ناکارآمد و آزاردهنده شدهاند. گوگل، متا و توییتر نمونههای بارز این روند هستند که به جای خدمت به کاربران، سود و سلطه شرکتهای بزرگ را تضمین میکنند.
فساد اینترنتی نتیجه تصمیمات سیاسی و قوانین ضعیف در برابر انحصار بوده است. از دهه 1980، اجرای سیاستهای ضدانحصار متوقف شد و کنترل صنایع عمده در دست چند شرکت بزرگ باقی ماند. در کانادا، قانون C-11 با تحمیل «قفلهای دیجیتال» شدیدتر، کاربران را از اصلاح، بهبود و آزادی فناوری محروم کرد؛ حتی کارهایی که نقض کپیرایت نیستند، مانند نصب افزونه برای بازگرداندن اخبار به فیسبوک و اینستاگرام، غیرقانونی شدند.
دکتوروف معتقد است که کانادا میتواند با لغو C-11 و تقویت قوانین رقابت و حریم خصوصی، مسیر بازسازی اینترنت را آغاز کند. کاربران باید بتوانند بدون ترک گفتگوها و جوامع، پلتفرمها را عوض کنند و شرکتهای داخلی بتوانند ابزارهای جایگزین برای فروشگاههای اپلیکیشن و دستگاهها ایجاد کنند.
این اقدامات کانادا را به پیشرو جهانی در آزادسازی فناوری تبدیل خواهد کرد و پایهای برای اینترنتی چندصدایی، پاک و مقاوم در برابر استثمار و کنترل شرکتهای بزرگ فراهم میکند، اینترنتی که میتواند ابزار مقابله با تهدیدات جهانی، از تغییرات اقلیمی تا اقتدارگرایی، باشد.