اگر نسل نئاندرتال‌ها و دنیسوواها منقرض نمی شد؛ دنیای ما چه شکل و شمایلی می داشت؟
پژوهشگران برجسته، از جمله دکتر آپریل نوئل از دانشگاه ویکتوریا و پروفسور جان هاوکس از دانشگاه ویسکانسین معتقدند اگر نئاندرتال‌ها و دنیسوواها (نزدیک‌ترین خویشاوندان انسانی ما) تا امروز زنده مانده بودند، دنیای ما می‌توانست چهره‌ای کاملاً متفاوت داشته باشد. آنها بر این باورند که این گونه‌های منقرض‌شده به‌لحاظ ظاهری چندان هم با ما تفاوت نداشتند، اما احتمالاً در دنیای مدرنِ پرسرعت، اجتماعی و دیجیتال امروزی، به‌سختی جا می‌افتادند.
از نظر فیزیکی، نئاندرتال‌ها قدی کوتاه‌تر، بدنی عضلانی‌تر و جمجمه‌هایی بزرگ‌تر با پیشانی کوچک و ابروهایی برجسته‌تر داشتند. دنیسوواها که هنوز به‌صورت رمزآلودتری شناخته می‌شوند، بر اساس یک جمجمه کشف‌شده جدید، دارای صورتی پهن، گونه‌هایی صاف و بینی بزرگی بودند. هر دو گونه از نظر ظاهری انسانی بودند، اما ویژگی‌های متمایزی داشتند که باعث می‌شد کمی متفاوت به نظر برسند.
در حالی که ممکن بود از نظر ظاهری تفاوت‌هایی با ما داشته باشند، ژن‌های آنها هنوز هم در بسیاری از انسان‌های مدرن وجود دارد. پژوهشگران معتقدند در صورت تداوم بقای این گونه‌ها، احتمالاً با انسان‌های خردمند (هومو ساپینس) در هم می‌آمیختند و به مرور زمان یک گونه انسانی ترکیبی جدید شکل می‌گرفت.
اما آیا آنها می‌توانستند با جامعه امروزی کنار بیایند؟ پاسخ اغلب دانشمندان منفی است.
نئاندرتال‌ها در گروه‌های کوچک و منزوی زندگی می‌کردند و در بحران‌های جمعیتی دوام نمی‌آوردند. همچنین تحقیقات ژنتیکی نشان می‌دهد که آنها از نظر انعطاف‌پذیری ذهنی، زبان و همکاری اجتماعی در سطحی پایین‌تر از انسان‌های امروزی قرار داشتند.
از سوی دیگر، برخی معتقدند اگر نئاندرتال‌ها جایگزین ما بودند، جهان امروز می‌توانست با مشکلات کمتری چون تغییرات اقلیمی و مصرف‌گرایی مواجه باشد. عدم گرایش آنها به اهلی‌سازی حیوانات احتمالاً دنیایی بدون سگ، گربه یا دام‌های اهلی را رقم می‌زد. نبود شبکه‌های اجتماعی، تأثیرپذیری کمتر از «جمع»، و رشد کندتر فناوری هم می‌توانست باعث شود دنیای ما گرچه ابتدایی‌تر، اما پایدارتر باشد.
در مجموع، شاید نئاندرتال‌ها منقرض شده باشند، اما ردپایشان هنوز در ژن‌های ما زنده است. تصور دنیایی که در آن همچنان در کنارشان زندگی می‌کردیم، هم ترسناک است و هم وسوسه کننده.
