انقلاب صنعتی بعدی: هوش مصنوعی جهان را از نو میسازد
هوش مصنوعی اکنون بزرگترین تحول فناورانه عصر ما به شمار میرود. تأثیرگذارتر از کامپیوتر یا اینترنت، و قابل مقایسه با انقلاب صنعتی، اما با سرعتی بسیار بیشتر. سال 2025 به دلیل سه روند مهم، احتمالاً نقطه عطفی در مسیر AI بود: جهش در تواناییهای آن (در تصویر، ویدیو، ریاضیات و مهندسی نرمافزار)، سرمایهگذاریهای بیسابقه، و درک رو به افزایشی که مزایای عظیم AI میتواند همراه با مشکلات عظیم باشد.
در گذشته، کامپیوترها قادر به فهم زبان طبیعی نبودند، اما اکنون میتوانند. تقریبا شبیه انسانها. آنها واژهها را به ویژگیهایی معنادار تبدیل میکنند و با تعامل میان این ویژگیها، معنای کلمات را پالایش میکنند تا کل پیام منسجم شود.
اما سوال اصلی این است: به کجا خواهیم رفت؟
اگر اکنون دست بهکار نشویم، بهرهوری عظیمی که AI ایجاد میکند همراه با پیامدهای منفی خواهد بود. احتمالاً بخش زیادی از کارهای تکراری فکری از بین میرود و نابرابری افزایش مییابد. زمینهای خطرناک برای رشد پوپولیسم خشونتبار. بازیگران مخرب میتوانند از AI برای جرایم سایبری، جنگ بیولوژیک یا دستکاری انتخابات با ویدیوهای جعلی استفاده کنند.
بسیاری از متخصصان باور دارند در 20 سال آینده، هوش مصنوعی در تقریباً همهچیز، حتی متقاعدسازی، از انسان بسیار برتر خواهد شد. هیچکس نمیداند چگونه کنترل آن حفظ خواهد شد. حتی نمونههایی داریم که AI برای جلوگیری از خاموششدن خود «اخاذی» کرده است. شاید در آینده نتوانیم آن را خاموش کنیم؛ چون ما را قانع میکند این کار را نکنیم.
جهان فوراً نیازمند یک برنامه پژوهشی جدی برای همزیستی با موجوداتی است که از ما باهوشتر میشوند. شاید بهجای نگاهکردن به AI بهعنوان یک «دستیار»، آن را مانند «کودکی» ببینیم که باید دلبستگی و مراقبت بیاموزد. اگر بتوانیم AIs را بسازیم که به ما بیشتر از خودشان اهمیت دهند، شاید شانس بقا داشته باشیم.
