اختلال احتکار تکانشی، علائم و نحوه درمان آن چیست؟
ذخیره سازی یا احتکار تکانشی که به انگلیسی Hoarding Disorder نامیده می شود، یک الگوی رفتاری است که با تملک بیش از حد و عدم توانایی یا عدم تمایل به دور انداختن مقادیر زیادی اشیاء که در خانه تلنبار شده اند، تعریف می شود. همچنین احتکار یا ذخیره سازی تکانشی با خطرات سلامتی، اختلال در عملکرد، اختلال در محل کار، بار اقتصادی و اثرات منفی بر دوستان و اعضای خانواده همراه است و می تواند فعالیت هایی از قبیل پخت و پز، نظافت، حرکت در خانه و خواب را محدود کند و فرد و دیگران را در معرض خطر آتش سوزی، بیماری و سایر نگرانی های بهداشتی قرار بدهد.
این اختلال اولین بار در سال 2013 به عنوان یک اختلال روانی تعریف شد. میزان شیوع در بزرگسالان 2 تا 5 درصد تخمین زده شده و در افراد مبتلا به اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) شایع تر است.
برخی از اقلام معمولی احتکار شده شامل لباس، روزنامه و کالاهای خانگی است. افراد مبتلا به اختلال احتکار همچنین می توانند حیوانات زیادی را که اغلب در شرایط نامناسب نگهداری می شوند جمع آوری کنند.
اما تفاوت بین احتکار و جمع آوری اشیای کلکسیونی چیست؟
این دو رفتار متمایز هستند. جمع آوری کلکسیون معمولا شامل ذخیره اقلام خاص به شیوه ای سازماندهی شده است که تاثیر منفی بر زندگی شما ندارد (حداقل در تئوری). اما احتکار یا ذخیره سازی سازماندهی نشده است و افراد مبتلا به این اختلال چیزهایی را با ارزش پولی کم یا بدون ارزش نگهداری می کنند.
اختلال احتکار چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
اختلال احتکار اغلب در دوران نوجوانی علائمی را نشان می دهد و به تدریج با افزایش سن بدتر می شود. بیشتر احتمال دارد افراد در دهه شصت و کسانی که سایر بیماری های روانی مانند اضطراب و افسردگی دارند را تحت تاثیر قرار دهد.
آیا احتکار یک اختلال اضطرابی است؟
حتی اگر احتکار به عنوان زیرشاخه اختلال وسواس فکری اجباری (OCD)، یک اختلال اضطرابی طبقه بندی شود، باز هم یک وضعیت مشخص است.
علائم اختلال احتکار چیست؟
برخی از افراد مبتلا به اختلال احتکار از مشکل ساز بودن آن آگاه هستند، اما خیلی ها اینطور نیستند. در بسیاری از موارد، رویدادهای استرس زا و آسیب زا، مانند مرگ و طلاق، با شروع علائم احتکار همراه است.
جمع کردن چیزهای بی فایده و بی ارزش
اقلامی با ارزش پولی کم یا بدون ارزش جمع آوری می شوند. چیزهایی مانند روزنامه، دستمال و زباله های رستوران در اطراف نگهداری می شوند.
درمان اختلال احتکار
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال احتکار، آن را یک مشکل جدی نمی دانند. در حالی که این اختلال معمولا مزمن و مقاوم به درمان است و بیمار در پی درمان نمی آید مگر به سنین دهه پنجم و ششم برسد. علائم ممکن است در طول دوره کم و زیاد شود، اما فروکش کامل آن نادر است. یکی از درمان هایی که در دهه گذشته برای اختلال احتکار توسعه پیدا کرده است، درمان شناختی رفتاری است که شامل یک مصاحبه انگیزشی است که شامل تلاش برای افزایش انگیزه در برابر تغییر و پایبندی به درمان می شود. سپس آموزش دسته بندی و کنار گذاشتن داده می شود که طی آن فرد با استفاده از پرسش های چالش برانگیز به تصمیم گیری می پردازد. این آموزش سبب می شود فرد بتواند اقلام غیرضروری را کنار بگذارد و از درهم ریختگی خانه خود بکاهد.
اگرچه هیچ داروی مورد تایید FDA برای درمان احتکار وجود ندارد، اما برخی از مهارکننده‌ها مانند ونلافاکسین، اتوکسیستین، پاروکستین در تعداد کمی از مطالعات بالینی نسبتا موفق بوده‌اند.
