آیا واقعیت مجازی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تمرین دهد؟ علم می‌گوید: بله!
بدن ما ممکن است خیلی زودتر از آنچه فکر می‌کنیم برای مبارزه با بیماری آماده شود، حتی وقتی بیماری واقعی نیست! پژوهشی نوآورانه که در مجله Nature Neuroscience منتشر شده، نشان می‌دهد که بودن در کنار افراد بیمار در یک محیط واقعیت مجازی (VR) می‌تواند سیستم ایمنی بدن را فعال کند.
تیمی از دانشمندان سوئیسی با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی، 248 فرد سالم و جوان را وارد دنیایی مجازی کردند که در آن، آواتارهایی با علائم بیماری مانند جوش، سرفه و ترس وجود داشتند. همزمان، فعالیت مغزی شرکت‌کنندگان ثبت شد.
نتایج نشان داد زمانی که آواتارهای بیمار به افراد نزدیک می‌شدند، بخش‌هایی از مغز به‌ویژه شبکه تشخیص اهمیت (salience network) فعال می‌شد، یعنی ناحیه‌ای که مسئول شناسایی تهدیدهاست. این واکنش مغزی با افزایش فعالیت سلول‌های ایمنی خاصی به‌نام “سلول‌های لنفوئیدی ذاتی” در خون همراه بود. این سلول‌ها نقش حیاتی در پاسخ سریع بدن به تهدیدهای میکروبی دارند.
دکتر کامیلا جاندوس، ایمونولوژیست از دانشگاه ژنو و یکی از نویسندگان مطالعه، گفت: ما انتظار واکنش‌های بسیار ملایم‌تری داشتیم. دیدن تغییر در سلول‌های ایمنی طی چند ساعت واقعاً شگفت‌انگیز بود.
این یافته‌ها نشان می‌دهند که مغز ما قادر است قبل از تماس واقعی با عامل بیماری‌زا، خطر را تشخیص داده و سیستم ایمنی را به حالت آماده‌باش درآورد. این واکنش «پیشگیرانه» می‌تواند بدن را برای پاسخ سریع‌تر و موثرتر آماده کند. مشابه واکنشی که در برابر واکسن دیده می‌شود.
هرچند هنوز مشخص نیست این واکنش ایمنی ناشی از واقعیت مجازی تا چه حد پایدار یا موثر است، اما پژوهشگران امیدوارند بتوان از آن برای تقویت واکنش بدن به واکسن‌ها یا حتی درمان آلرژی استفاده کرد. جاندوس می‌گوید: ایده این است که پیش از آن‌که بدن واقعاً در معرض ویروس یا آلرژن قرار گیرد، سیستم ایمنی آموزش ببیند و آمادگی بیشتری پیدا کند.
این تحقیق یکی از اولین گام‌ها در این زمینه است و برای تایید نتایج، مطالعات گسترده‌تری نیاز خواهد بود.
