چگونه احساس خوشبختی کنیم؟
بشر همواره به دنبال راهکارهایی برای دستیابی به زندگی رضایتبخش و شادمانانه بوده است. این جستجو بر سر راههای متعددی از جمله کسب ثروت، دستیابی به جایگاه اجتماعی یا رسیدن به استانداردهای ظاهری خاص متمرکز بوده است. با این حال، پژوهشهای علمی جدید نشان میدهند که این مسیرها لزوما به رضایت از زندگی منجر نمیشوند و عامل اصلی در این زمینه، چیزی فراتر از داشتهها و ویژگیهای بیرونی فرد است. در واقع، مطالعات جدید در حوزههای مختلف علوم رفتاری و شناختی حاکی از آن است که منشأ اصلی رضایت از زندگی، ماهیت شخصیتی افراد است. به عبارت دیگر، ویژگیهای درونی و جنبههای شخصیتی افراد بیش از عوامل بیرونی مانند وضعیت مالی یا جسمانی در میزان رضایت از زندگی آنها نقش دارند. این یافتهها چالشبرانگیز و در عین حال امیدوارکننده است. چالشبرانگیز از این جهت که بسیاری از ما همچنان به دنبال راههای ظاهری و مادی برای دستیابی به شادکامی هستیم، در حالی که این مسیرها ممکن است چندان موثر نباشند. امیدوارکننده از آن جهت که شناخت این واقعیت میتواند ما را به سمت تمرکز بر جنبههای درونی و شخصیتی خود و توسعه ویژگیهای مطلوب هدایت کند.
اخیرا، گروهی از پژوهشگران به بررسی زندگی بیش از 20,000 نفر پرداختهاند تا به درک عمیقتری از این موضوع دست یابند. آنها با دقت به جزئیات زندگی افراد پرداختهاند؛ از میزان رضایت شغلی گرفته تا وضعیت مالی، سلامت جسمی، محل زندگی، روابط بین فردی و حتی ظاهر افراد. این بررسیها به طور گستردهای انجام شده و محققان سعی داشتهاند نگاهی همهجانبه به موضوع داشته باشند. نتایج این تحقیق بسیار جالب توجه است. محققان دریافتهاند که 80 درصد از آنچه باعث رضایت افراد از زندگی میشود، به ویژگیهای شخصیتی آنها مربوط است. به عبارت دیگر، عوامل درونی افراد بسیار مهمتر از عوامل بیرونی هستند. این یافتهها میتواند تاثیر عمیقی بر نگرش ما به موضوع رضایت از زندگی داشته باشد. شاید تا به حال بر این باور بودهایم که عوامل بیرونی مانند وضعیت مالی، شغل، محل زندگی و روابط اجتماعی مهمترین عوامل هستند. اما این تحقیق نشان میدهد که ویژگیهای شخصیتی افراد، بهویژه ویژگیهایی مانند ثبات هیجانی، برونگرایی و وظیفهشناسی، نقش اساسیتری ایفا میکنند.
این یافتهها میتوانند راههای جدیدی را برای بهبود رضایت از زندگی نشان دهند. به جای صرفا تمرکز بر بهبود شرایط بیرونی، ممکن است لازم باشد به تقویت و شکل دادن ویژگیهای شخصیتی افراد نیز توجه کنیم. روشهای مختلفی مانند آموزش مهارتهای زندگی، مشاوره روانشناختی و حتی مداخلات درمانی میتوانند در این زمینه کمککننده باشند. از سوی دیگر، این یافتهها میتوانند بر نحوه نگرش ما به موضوع شخصیت نیز تاثیر بگذارند. شاید تا به حال بر این باور بودهایم که ویژگیهای شخصیتی افراد تغییرناپذیر هستند. اما این تحقیق نشان میدهد که با تغییر و بهبود این ویژگیها میتوان به افزایش رضایت از زندگی کمک کرد. بنابراین، نگرش ما به شخصیت و توانایی تغییر آن نیز باید مورد بازنگری قرار گیرد.