چه راه حل‌هایی برای مقابله با ضایعات مواد غذایی در کانادا وجود دارد؟
به قلم جاش دامینگوز- سالانه 60 درصد مواد غذایی در کانادا دور ریخته می شود. ما با هم می توانیم این عدد را به صفر برسانیم.
خواهرم پائولا در سال 2016 به عنوان سرآشپز برای یک شرکت در تورنتو کار می کرد. یک شب بعد از مراسم با من تماس گرفت و گفت: «من امشب 4000 دلار غذا را بیرون ریختم». من در ابتدا با ناباوری خندیدم، اما او در ادامه گفت: «رئیسم بالای سرم ایستاد تا من تمام این غذاها را در سطل زباله بیندازم. بعد از آن به خانه رفتم و در مسیر از کنار بی خانمان هایی رد شدم که معلوم است چند روزی بود چیزی نخورده اند. همین امر باعث شد واقعا حالم بد شود».
من همیشه از ایده هدر دادن مواد غذایی متنفر بوده ام، اما پس از آن تماس، تصمیم گرفتم بیشتر در این زمینه تحقیق کنم. سپس به مقاله ای از نشنال جئوگرافیک برخوردم که توضیح می داد وقتی مواد غذایی در سایت های دفن زباله روی هم تلنبار می شوند، گاز متان را از خودشان متصاعد می کنند. ماده ای که زیان آن 25 برابر بیشتر از دی اکسید کربن است. اگر ضایعات مواد غذایی یک کشور واقعی بود، پس از ایالات متحده و چین، سومین عامل اصلی انتشار گازهای گلخانه ای را به خود اختصاص می داد. تاکنون با خودم تصور می کردم که فقط هواپیماها، اتومبیل ها و کارخانه ها عامل اصلی آلودگی محیط زیست هستند و هیچ وقت تصور نمی کردم که مواد غذایی هم در این زمینه دست کمی از آنها نداشته باشند.
در آن زمان من مشاور مالی یک شرکت بودم، اما چون در یک خانواده کارآفرین متولد شده بودم، می دانستم که بالاخره روزی یک شرکت برای مقابله با مشکلات زیست محیطی راه اندازی می کنم. کم کم اعداد مربوط به ضایعات مواد غذایی در مزارع، رستوران ها و خرده فروشی ها را مورد بررسی قرار دادم تا بتوانم درک درستی از دامنه این مشکل پیدا کنم. از یک فروشگاه مواد غذایی در منطقه لیبرتی تورنتو نیز بازدید کردم و با مدیر آن صحبت کردم. او اعتراف کرد که سینه های مرغ بدون استخوان و پوست را بعد از اینکه سه روز از تاریخ مصرف شان می گذرد، دور می اندازد. با خودم فکر کردم که چه خوب می شد اگر با یک اعلان به من خبر می رسید که تاریخ انقضای مواد غذایی در فروشگاه های نزدیک محل زندگی من در حال اتمام است، تا می توانستم آنها را با یک تخفیف مناسب خریداری کنم. اکنون هشت سال از آن موقع می گذرد و این دقیقا همان کاری است که شرکت من یعنی Flashfood انجام می دهد. وقتی که پرسنل فروشگاه ها، مواد غذایی که تاریخ انقضای آنها نزدیک است را از قفسه های فروشگاه ها خارج می کنند، کاربران می توانند آن را از طریق اپلیکیشن ما بخرند و آن را معمولا به نصف قیمت تحویل بگیرند. ما با این کار تاکنون 91 میلیون پوند مواد غذایی را از سایت های دفن زباله نجات داده ایم.
سالانه 60 درصد مواد غذایی تولیدی در کانادا دور ریخته می شود که یک سوم آنها قابل استفاده است. در حال حاضر هر شهروند کانادایی به طور متوسط سالانه بیش از 1700 دلار برای مواد غذایی که استفاده نمی کند و دور می اندازد، هزینه می کند. از طرف دیگر تورم و گرانی مواد غذایی باعث شده که آمار مراجعین به بانک های مواد غذایی نسبت به سال 2022 حدود 60 درصد افزایش یابد.
زنجیره مواد غذایی بسیار گسترده است و هر بخشی از این زنجیره به سهم خود در خلق ضایعات مواد غذایی نقش دارد. به عنوان مثال دوری مراکز عرضه مواد غذایی از مراکز تولید آنها، باعث افزایش نیاز به حمل و نقل مواد غذایی می شود. حقیقت این است که هر چه مواد غذایی بیشتر دست به دست شوند و فاصله بیشتری را از محل تولید تا محل توزیع طی کنند، کیفیت آنها پایین می آید و در نتیجه زودتر خراب می شوند. از طرف دیگر استانداردهایی در فروشگاه ها وجود دارد که بر اساس آنها انتظار می رود که آنها همیشه مواد غذایی تازه و با کیفیت را عرضه کنند. به همین دلیل خواه ناخواه، بخشی از بودجه فروشگاه ها به ضایعات مواد غذایی اختصاص می یابد که لاجرم در نهایت از جیب مصرف کنندگان بیرون می رود.
اما ما به عنوان مصرف کننده چه کار می توانیم بکنیم؟
پاسخ این سوال آسان است. من و شما باید عادات خرید خود را تغییر دهیم و همیشه به دنبال مواد غذایی با تاریخ مصرف طولانی نباشیم. چه اشکال دارد که گاهی اوقات مواد غذایی با تاریخ مصرف کوتاه را خریداری کنیم و بلافاصله آنها را بپزیم و مصرف کنیم؛ به خصوص اگر پای تخفیف در میان باشد.
از طرف دیگر من معتقدم که مشوق های مالی می توانند نقش زیادی در زمینه کاهش ضایعات مواد غذایی بازی کنند. این اصل برای مدیران خواروبارفروشی ها و فروشگاه های عرضه مواد غذایی نیز صدق می کند. به عبارت دیگر باید پایداری به یک هدف استراتژیک تبدیل شود. پایداری تنها به این معنی نیست که برق دفاتر مرکزی فروشگاه ها با پنل خورشیدی تامین شود. در واقع باید به جای این کارهای نمایشی، کاهش ضایعات مواد غذایی در فروشگاه ها در اولویت قرار بگیرد. این کار را می توان با اعطای مشوق های مالی مختلف به فروشگاه های موفق در این زمینه، انجام داد.
قطعا نظارت های دولتی در این زمینه می تواند بسیار کمک کننده باشد. مجلس سنای فرانسه در سال 2016، در مواجهه با افزایش نرخ بی خانمانی و بیکاری، دور انداختن مواد غذایی فروخته نشده قابل استفاده در فروشگاه های بزرگ را غیرقانونی اعلام کرد. نتایج این طرح نشان می دهد که می توان در کانادا نیز چنین طرح های خلاقانه ای را برای مقابله با ضایعات مواد غذایی، پیاده کرد.
