چرا آلاسکا بخشی از کانادا نیست؟ 

بر اساس شواهد تاریخی اولین گروه از انسان ها حدود 15 هزار سال پیش در عصر یخبندان به آلاسکا مهاجرت کردند. این مهاجران اولیه به دو گروه تقسیم شدند. گروهی از آنها در برینگیا باقی ماندند و گروه دیگر به آمریکای شمالی و جنوبی مهاجرت کردند. اعتقاد بر این است که این گروه اجداد همه بومیان آمریکایی قاره آمریکا هستند. 

اما آلاسکا با وجود این تاریخ منحصر به فرد و مناظر خیره‌کننده خود، همیشه موضوع فتنه بوده است. زیرا همیشه وقتی نام آلاسکا به میان می‌آید، یک سوال مطرح می‌شود و آن چیزی نیست جز اینکه چرا این قلمرو وسیع بخشی از ایالات متحده است و به کانادا تعلق ندارد. پاسخ این سوال در مجموعه‌ای از رویدادها، معاهدات و اختلافات تاریخی نهفته است که تاریخچه‌ای بیش از یک قرن دارند.

منشا اختلاف

طبق گزارش سازمان ملل متحد، اختلاف بر سر مرزهای آلاسکا، به عنوان یک مناقشه ارضی بین ایالات متحده، بریتانیای کبیر و ایرلند که در آن زمان روابط خارجی کانادا را کنترل می کرد، آغاز شد.

ریشه این اختلاف به امپراتوری روسیه و بریتانیا در سال 1821 برمی گردد، زیرا ایالات متحده در سال 1867 منطقه آلاسکا را از روسیه خریداری کرد. موضوع اصلی، تمایل کانادا برای خروجی تمام کانادایی از میدان ‌های طلای یوکان بود که محقق نشد.

معاهدات مرزی

کنوانسیون انگلیس و روسیه در سال 1825 یک معاهده مهم بود که هدف آن تعیین مرزهای مستعمرات روسیه و بریتانیا بر اساس JSTOR بود. با این حال چون زبان این معاهده مبهم بود، منجر به تفاسیر متفاوتی شد.

خط مرزی بر اساس این معاهده به سمت شمال در امتداد کانال پورتلند بالا می رود و سپس از قله کوه های موازی با ساحل پیروی می کند. اما مساله اینجا بود که تعریف دقیق «کوه‌ های موازی با ساحل» امکان پذیر نبود و همین مساله مشکل ساز شد.

کشف طلا و افزایش تنش ها

اواخر دهه 1890 یوکان کانادا به دلیل کشف ذخایر طلا خبرساز شد و همین امر باعث شد که سیل عظیمی از مردم که بسیاری از آنها آمریکایی بودند، راهی این منطقه شوند. این رونق ناگهانی جمعیت و کشف طلا، اهمیت ایجاد یک مرز مشخص را بیش از پیش نشان داد.

همین امر باعث شد که کانادا بیش از پیش برای ایجاد یک مسیر کاملا کانادایی از میدان ‌های طلا به بندر دریایی، تمایل پیدا کند. حتی گزارش ‌هایی مبنی بر جنگ و جدال بین کانادایی ها و شهروندان ایالات متحده بر سر مالکیت زمین، مخابره شد.

داوری 1903

اختلافات مرزی در سال 1903 با عقد معاهده هی-هربرت بین ایالات متحده و بریتانیا به اوج خود رسید. این معاهده خواستار داوری توسط یک دادگاه 6 نفره شده بود که متشکل از سه آمریکایی، دو کانادایی و یک بریتانیایی بود.

در نهایت تصمیم دادگاه، به نفع ایالات متحده بود و عضو بریتانیایی این دادگاه یعنی لرد آلورستون نیز در بیشتر موارد طرف آمریکایی ها را گرفت. بسیاری از کانادایی ‌ها این تصمیم را به عنوان خیانت انگلیسی‌ ها تفسیر کردند و همین امر باعث افزایش حس ملی ‌گرایی کانادایی و هویت متمایز کانادایی شد.

عواقب و میراث

نتیجه داوری، پیامدهای ماندگاری داشت. قضات کانادایی دادگاه به دلیل مخالفت با رای لرد آلورستون، از امضای این معاهده خودداری کردند. این منجر به شکل گیری موجی از احساسات ضد انگلیسی در سراسر کانادا شد. در ضمن این تصمیم نقش زیادی در تمایل کانادایی ها برای کنترل سیاست خارجی خود بازی کرد و در نهایت به تصویب قانون وست مینستر کمک کرد.

دیدگاه بریتانیا

تصمیم دولت بریتانیا برای جانبداری از ایالات متحده در مناقشه مرزی آلاسکا، فقط به ویژگی های جغرافیایی منطقه خلاصه نشد. چون این آغاز یک حرکت استراتژیک برای بهبود روابط انگلیس و آمریکا بود. 

در واقع این تصمیم یکی از چندین امتیازی بود که بریتانیا برای بهبود روابط سرد خود با ایالات متحده که در آن زمان یک قدرت نوظهور بود، اعطا کرد.

واکنش کانادایی ها

اما این تصمیم، به نارضایتی قابل توجهی در کانادا منجر شد. چون کانادایی ها احساس می کردند که منافع آنها قربانی سیاست های بریتانیا شده است. این احساس فقط محدود به عموم مردم نبود، چون حتی شخصیت های برجسته ای مانند نخست وزیر ویلفرد لوریه نیز نارضایتی خود را ابراز کردند.

لوریه اظهار داشت تا زمانی که کانادا وابسته به بریتانیا باشد، قدرت کافی برای دفاع از حقوقش ندارد.

مفاهیم مدرن

مناقشه مرزی آلاسکا، نقش مهمی در شکل گیری هویت مدرن کانادایی داشت. در واقع این حرکت منجر به افزایش ناسیونالیسم کانادایی شد که از هویت امپراتوری بریتانیا متمایز بود.

به همین دلیل راه را به سمت خودمختاری کانادا از بریتانیا هموار کرد و سرآغاز حرکت های جدیدی در این زمینه شد.

آلاسکا و کانادای امروز

امروزه دیگر آن مناقشات مرزی پشت سر گذاشته شده است و کانادا و آلاسکا سعی می کنند برای یکدیگر دو همسایه خوب باشند. 

آلاسکا و کانادا دارای مرزهای طولانی، منابع طبیعی غنی و فرهنگ های بومی هستند و سال هاست توانسته اند در جبهه های مختلف، از حفاظت از محیط زیست گرفته تا تجارت و گردشگری، با یکدیگر همکاری کنند و زندگی مسالمت آمیزی در کنار یکدیگر داشته باشند.