چالش جدید سوپرمارکت ها در زمینه حذف زباله های پلاستیکی

دولت فدرال در مواجهه با موج فزاینده زباله های پلاستیکی، طرحی را دنبال می کند که بر اساس آن سوپرمارکت ها و فروشگاه ها را ملزم می کند استفاده از بسته بندی های پلاستیکی را کاهش دهند؛ اقدامی که ممکن است تغییرات زیادی را در تجربه خرید به وجود بیاورد.
این طرح که اوایل ماه جاری توسط دولت اتاوا اعلام شده، بزرگترین سوپرمارکت های زنجیره ای کانادا را ملزم به توسعه و اجرای طرح هایی برای کاهش ردپای زباله های پلاستیکی خود کرده است.
سازمان محیط زیست و تغییرات آب و هوایی کانادا اعلام کرد که اکنون در حال رایزنی با سوپرمارکت ها و فروشگاه های زنجیره ای بزرگ در مورد سیاست پیشنهادی بوده و امیدوار است به کمک آنها تا پایان سال این طرح را اجرایی کند. استیون گیلبولت وزیر محیط زیست گفت که دولت فدرال گزینه هایی را برای اجرای این سیاست مدنظر دارد، اما به جزئیات این طرح هیچ اشاره ای نکرد.
گیلبولت در این باره گفت: «ما از این شرکت ها می خواهیم که مسئولیت پذیر باشند و کار درست را انجام دهند. ما فکر می کنیم که آنها از عهده انجام این کار برمی آیند».
بر اساس این سند مشاوره دولتی، هدف دولت اتاوا ایجاد انگیزه در فروشگاه های زنجیره ای مانند لابلاس، کاسکو و والمارت برای سبزتر شدن است.
دولت اعلام کرده که فروشگاه های زنجیره ای عرضه مواد غذایی، مراکز فروش خواربار و انبارهایی که بیش از ۴ میلیارد دلار فروش سالانه دارند، ملزم به ارائه استراتژی هایی برای کاهش زباله های پلاستیکی خود هستند. قرار نیست این سیاست مشاغل کوچک، خواربارفروشان مستقل، فروشگاه های مواد غذایی ویژه، فروشگاه های رفاه یا بازارهای کشاورزان را تحت تاثیر قرار دهد.
بر اساس برآوردهای وزارت محیط زیست کانادا، کانادایی ها سالانه بیش از 4.4 میلیون تن زباله پلاستیکی را دور می ریزند که تنها 9 درصد آن بازیافت می شود. بسته بندی مواد غذایی پلاستیکی حدود یک سوم کل بسته بندی های پلاستیکی مورد استفاده در کانادا را تشکیل می دهد.
دولت اتاوا قبلا ممنوعیت استفاده از انواع اقلام پلاستیکی یک بار مصرف را اعلام کرده بود. بر این اساس، فروش کیسه های پلاستیکی صندوق فروشگاه ها، کارد و چنگال، ظروف سرویس غذا، چوب همزن و نی یک بار مصرف پس از 20 دسامبر در کانادا ممنوع خواهد شد.
سیاست بسته بندی جدید انواع بسته بندی های پلاستیکی یکبار مصرف را در فروشگاه ها هدف قرار می دهد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد: بطری های چاشنی، بسته های غذای کودک، کیسه های پلاستیکی غذای حیوانات خانگی، ظروف تاشو، کیسه های شیر و بسته بندی سبزیجات و گوشت.
در حال حاضر برخی از فروشگاه های زنجیره ای بزرگ فروش مواد غذایی، با انتخاب اقلام جایگزین مانند ظروف شیشه ای چند بار مصرف که تمیز شده و دوباره پر می شوند، توانسته اند از بسته بندی های پلاستیکی فاصله بگیرند.
در سند مشاوره دولت آمده است که خرده فروشان بزرگ برای برآوردن الزامات این طرح، انعطاف پذیری لازم را خواهند داشت؛ اما باید همچنان از یک زمان بندی خاص پیروی کنند.
به عنوان مثال، دولت پیشنهاد می کند که حداقل 75 درصد میوه ها و سبزیجات از اوایل سال 2026 در قالب بسته بندی های بدون پلاستیک فروخته شوند. در ضمن براساس طرح دولت باید خرده فروشان بزرگ تا سال 2030 برنامه هایی برای فروش بیش از 50 درصد اقلام فاسد نشدنی مانند برنج یا لوبیا در بسته بندی های بدون پلاستیک داشته باشند.
کسب و کارها نیز در پاسخ به این الزام، یا باید مدل ظروف بسته بندی خود را تغییر دهند و یا باید محصولات خود را در قالب بسته بندی های پلاستیکی یا شیشه ای به خریداران ارائه دهند که پس از تخلیه و تمیز کردن، مجددا به فروشگاه برگردانده شده و قابل استفاده باشند.
دولت این اقدامات را از طریق آنچه اعلامیه P2 می نامد ارائه می کند. بر اساس این طرح فروشگاه های زنجیره ای بزرگ عرضه مواد غذایی ملزم می شوند تا برنامه هایی را برای کاهش زباله های پلاستیکی تهیه کنند و پیشرفت خود را به طور عمومی گزارش دهند. شرکت هایی که از خط مشی بسته بندی پیروی نمی کنند، هر چند جزء شرکت های متخلف محسوب نمی شوند، اما همچنان مشمول اجرا می شوند.
گیلبولت در ادامه گفت: «اگر شرکت ها نتوانند در این زمینه ما را راضی کنند، گام بعدی برای ما تدوین مقررات خاص خواهد بود؛ البته در حال حاضر هیچ تصمیمی برای انجام این کار نداریم».
واکنش خرده فروشان بزرگ
زنجیره های مواد غذایی به بسته بندی های پلاستیکی متکی هستند، زیرا آنها ارزان، سبک و انعطاف پذیر هستند و درصد هدر رفت و ضایعات مواد غذایی را کاهش می دهند.
شورای خرده فروشی کانادا به نمایندگی از اعضای خود به این تصمیم دولت واکنش نشان داد و گفت: «متاسفانه سیاست جدید، منحصرا خواربارفروشان بزرگ را هدف قرار داده است».
میشل واسیلیشن سخنگوی ملی این شورا، در ادامه گفت: «این غیرعملی است، زیرا خرده فروشان کانادایی فاقد کنترل و نفوذ مستقیم بر زنجیره تامین جهانی محصولات غذایی هستند».
شورای خرده فروشی کانادا مدعی است که این سیاست می تواند هزینه محصولات غذایی را افزایش دهد و به مشکل ضایعات مواد غذایی می افزاید. واسیلیشن در ادامه گفت: «دولت باید تحقیقات بیشتری برای درک بهتر پیامدهای مالی، زیست محیطی و ایمنی مواد غذایی قبل از اتخاذ این تصمیم انجام دهد».
باید دید بالاخره آینده این طرح چالش برانگیز به کجا می انجامد، هر چند همین الان هم فروشگاه هایی از این طرح استقبال کرده اند و نشان داده اند که دنیای بدون پلاستیک، دنیای زیباتری است.