عوامل پشت پرده قیمت شیر، تخم مرغ و مرغ در کانادا 

در اوایل سال جاری فیلمی از یک کشاورز کانادایی در تیک تاک منتشر شد که در حال بیرون ریختن شیر بود و همزمان قوانین مدیریت عرضه را به باد انتقاد می گرفت. هر چند این فیلم بعدها حذف شد، اما این اولین بار نیست که تصویر ریختن هزاران لیتر شیر در فاضلاب خبرساز می شود.

مایکل فون ماسو استاد اقتصاد غذا در دانشگاه گوئلف انتاریو در این باره می گوید: «شیر برای ما یک محصول بسیار مهم است. ما آن را به بچه‌ هایمان می ‌دهیم، شیر غذای اصلی ماست و یکی که از مهمترین محصولات غذایی است که در فروشگاه ها فروخته می شود».

فون ماسو معتقد است دلیل اینکه در کانادا لبنیات در کنار تخم مرغ و مرغ مدیریت می ‌شود، این است که کانادایی ها بتوانند از یک محصول کانادایی استفاده کنند.

اما به هر حال نمی‌توان بدون اشاره به بخش ‌هایی که رقابت در آنها به طور هدفمند مهار شده است، در مورد رقابت در صنایع کانادا صحبت کرد.

سیستم مدیریت عرضه برای اولین بار در دهه 1960 در صنعت لبنیات راه اندازی شد و بعدها به تخم مرغ و طیور نیز گسترش یافت. درواقع مدیریت عرضه سیستمی است که سطوح تولید، قیمت عمده فروشی و تجارت لبنیات، مرغ و تخم مرغ را در کانادا تحت نظارت خود دارد.

یکی از اهداف راه اندازی این سیستم، مدیریت بحران هایی مانند نوسانات عرضه و نوسانات قیمتی است؛ اما مدیریت عرضه گاهی اوقات باعث می شود که دامداران شیرهای تولیدی خود را راهی فاضلاب ها کنند.

فون ماسو معتقد است اتلاف شیر آن گونه که گاهی در ویدئوهای تیک تاک دیده می شود و گفته می شود ناشی از تولید بیش از حد است، در کانادا نادر است. زیرا گاهی اوقات دامداران در ایالات متحده نیز مجبور می شوند محصولات تولیدی خود را معدوم کنند، در حالی که در آن کشور سیستم مدیریت عرضه وجود ندارد.

پیر لمپرون رئیس شرکت دامپروری کانادا در بیانیه ای گفت: «هیچ دامداری هرگز نمی خواهد شیر تولیدی خود را دور بریزد. جلوگیری از تولید بیش از حد شیر، تنها یکی از اهداف سیستم مدیریت عرضه است. این اتفاق در شرایط استثنایی که خارج از کنترل دامداران است، رخ می دهد. بسته شدن جاده ها یا اختلال در روند فرآوری شیر، تنها چند مورد از این دلایل هستند».

اما همین دورریز شیر حتی اگر بسیار نادر باشد، باز هم مصرف ‌کنندگان کانادایی را فکر می اندازد. از طرفی تورم مواد غذایی نیز مزید بر علت می ‌شود و به همین دلیل خیلی از مصرف ‌کنندگان کانادایی با خود فکر می‌ کنند که شاید سیستم مدیریت عرضه به پایان راه خود رسیده است.

منتقدان می گویند سیستم مدیریت عرضه، باعث افزایش قیمت این محصولات برای کانادایی ها می شود و در عین حال فرصت های نوآوری و صادرات را خفه می کند. از طرفی طرفداران این سیستم معتقدند که مدیریت عرضه از کانادایی ها و کشاورزان در برابر نوسانات تورم و نوسانات زنجیره تامین محافظت می کند. اخیرا کمیته کشاورزی مجلس عوام اعلام کرد که سیستم های مدیریت عرضه کانادایی می توانند به عنوان مدلی موفق در کشورهای در حال توسعه مورد استفاده قرار بگیرند.

در ادامه گزارش ctvnews آمده است:

فون ماسو گفت: «علیرغم نقش مهمی که سیستم مدیریت عرضه در قیمت بسیاری از اقلام کلیدی غذایی بازی می‌کند. اما هنوز خیلی ها، با سازوکار اصلی این سیستم آشنایی ندارند».

این سیستم سه رکن اصلی دارد: کنترل تولید در سطح مزرعه یا سهمیه بندی تولید، تعیین قیمت های فارم گیت یا عمده فروشی براساس انواع هزینه های ورودی و رفع موانع واردات مانند تعرفه ها.

لورن کندی سخنگوی مرغداران کانادا در بیانیه‌ای گفت: «ایده اصلی پشت این سیستم محافظت از بازار داخلی، اطمینان از دسترسی کانادایی ها به مواد غذایی مکفی با تثبیت قیمت ‌ها و تضمین بازدهی عادلانه برای کشاورزان است».

اما سیمون سوموگی از دانشگاه گوئلف معتقد این سیستم رقابت آزاد را خفه می کند، او در این باره گفت: «ماهیت این سیستم، انحراف از بازار آزاد است. این بخشی از نظام سیاسی ما است، که خواهان رقابت نیستیم و اجازه رقابت مستقیم را هم نمی دهیم».

رایان کاردول استاد دانشگاه منیتوبا که متخصص در سیاست غذایی و کشاورزی است نیز همین اعتقاد را دارد. او گفت: «این سیاست اصولا در صنایعی اعمال می شود که غذای کانادایی ‌ها را تولید می کنند. این سیستم عملا تولیدکنندگان کانادایی را از بازار رقابت جهانی حذف کرده است. همین موضوع نشان می دهد که هنوز هم جای سوال است که چرا محصولاتی مانند مرغ و تخم‌ مرغ تحت پوشش این سیستم قرار گرفته اند».

فون ماسو، کاردول و سوموگی هر سه معتقدند که تولیدکنندگان بیشتر از مصرف کنندگان از مدیریت عرضه سود می برند.

اما برخی ها مانند بروس مویرهد استاد دانشگاه واترلو و رئیس سیاست‌ گذاری عمومی مرغداران کانادا معتقدند که مصرف کنندگان به دلیل دریافت محصولات خوب و ثابت با قیمت خوب و ثابت، بیشترین سود را از این سیستم می برند.