شکل گیری جنبشی محرمانه علیه جاستین ترودو در درون حزب لیبرال کانادا
اتاوا – جاستین ترودو با شورش درون حزبی مواجه شده است، هرچند نمایندگان پشت پرده این اقدام تلاش کردهاند تا موضوع را محرمانه نگه دارند و از شرمساری نخست وزیر جلوگیری کنند. از زمان بازگشایی پارلمان در پاییز امسال، گروهی از نمایندگان لیبرال در اتاقهای دربسته نزدیک به دفتر نخست وزیری جلسات محرمانهای برگزار کرده و در حال طرحریزی برای متقاعد کردن ترودو به کنارهگیری هستند. یکی از نمایندگان پشت پرده این طرح گفته است: قرار بود این موضوع کاملا خصوصی باقی بماند و هرگز علنی نشود. هیچکس قصد تحقیر نخست وزیر را ندارد.
تاکنون هیچ فرد مشخصی به عنوان جایگزین احتمالی ترودو که از سال ۲۰۱۳ رهبری حزب را بر عهده دارد، مطرح نشده است. نامزدهای بالقوه فعلا با صبر و شکیبایی منتظر هستند تا رهبر حزب با میل خود کنارهگیری کند.
وضعیت نامساعد سیاسی ترودو او را در زمره بسیاری از رهبران مستقر در غرب قرار داده است که در شرایط دشوار اقتصادی پس از همهگیری کرونا با چالشهایی مواجه شدهاند؛ از جمله ریشی سوناک نخست وزیر سابق محافظهکار بریتانیا، اولاف شولتس صدراعظم آلمان و جو بایدن رئیس جمهور آمریکا که به طور غیررسمی از نامزدی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری کنار گذاشته شد. پولیتیکو با بیش از بیست نماینده لیبرال پارلمان که به شرط حفظ گمنامی حاضر به گفتگو درباره وضعیت حزبشان شدند، مصاحبه کرده است. اگرچه فشار برای کنارهگیری ترودو چندان شدید نیست، اما طرح محرمانه پس از درز اطلاعات استراتژیک به تیتر اول اخبار تبدیل شد. نمایندگان به طور فزایندهای از ترودو و رئیس دفترش، کیتی تلفورد، به دلیل فقدان استراتژی سیاسی ناراضی بودند و برای جلب توجه آنها، طرح خود برای انتشار بیانیهای امضاشده مبنی بر درخواست استعفای ترودو را به رسانهها افشا کردند . اگرچه همه ۱۵۳ عضو حزب لیبرال این سند را ندیدهاند، اما تعداد کمی از آنها از این موضوع ابراز شگفتی کردهاند. همه میخواهند ترودو و تلفورد برنامههای خود را برای آینده حزب، از جمله نحوه متقاعد کردن رأیدهندگان برای اعطای دوره چهارم نخستوزیری به لیبرالها پس از نزدیک به ۹ سال حکمرانی، با آنها در میان بگذارند.
کن هاردی، نماینده حزب لیبرال در مجلس کانادا، در گفتگو با پولیتیکو اظهار داشت: مردم انتخابات پیش رو را به عنوان انتخاباتی برای تغییر میبینند. سوال مهم این است که لیبرالها چه نوع تغییری را پیشنهاد خواهند داد. میتوان رهبر را تغییر داد یا آنچه را که رهبر هدایت میکند.
هاردی از بیان ترجیح خود در مورد این گزینهها خودداری کرد و گفت که ابتدا میخواهد دیدگاههایش را روز چهارشنبه با اعضای حزب در میان بگذارد. این در حالی است که انتظار میرود قانونگذاران نیز در همان روز با ترودو رویارویی کنند.
با وجود اینکه کانادا در حال حاضر یکی از پایینترین نرخهای تورم را در میان کشورهای گروه هفت دارد و رشد اشتغال از انتظارات فراتر رفته است، اما بسیاری از کاناداییها احساس نمیکنند که وضعیت آنها نسبت به زمان انتخاب جاستین ترودو در سال ۲۰۱۵ بهبود یافته باشد. این نکتهای است که رقیب اصلی ترودو، پیر پولیور رهبر حزب محافظهکار، مدام بر آن تاکید میکند و با شعارهای ساده، دستور کار عوامگرایانه خود را پیش میبرد. افت محبوبیت نخستوزیر مشکلی جدی برای حزب لیبرال حاکم محسوب میشود، حزبی که پس از پیروزی ترودو و کسب اکثریت در مجلس، عملا به “حزب ترودو” تبدیل شده است.
در ایمیلی که به دست پولیتیکو رسیده، نویسنده اظهار داشته است: ما جانشین نیمهتعیینشدهای مانند کامالا هریس نداریم. پیشبینی میکنم نبردی سخت برای رهبری رخ دهد که ساختار شکننده و حزب را با ایدهها و شخصیتهای بسیار متفاوت از هم بپاشد – نتایج فاجعهبار خواهد بود.
حزب لیبرال ساز و کاری برای برکناری نخستوزیر ندارد، اما برخی قانونگذاران لیبرال امیدوارند که او پیش از تشدید تلاش آنها- که تاکنون بسیار محتاطانه بوده – متوجه آنها شود. لوری ترنبول، استاد علوم سیاسی دانشگاه دالهاوزی، میگوید: ما فرهنگ وفاداری به رهبر را به هر قیمتی داریم. سنت انضباط حزبی ما بسیار قویتر از ایالات متحده است.
تنها سه نماینده مجلس علنا از ترودو خواستهاند کنارهگیری کند.
دو تن از سیاستمداران مورد بحث از منطقه کانادای آتلانتیک هستند، جایی که مالیات کربن – که یکی از ابتکارات شاخص ترودو است – محبوبیت چندانی ندارد. این بخش از کانادا با افزایش مهاجرت مواجه شده و در نتیجه، تقاضا برای خدمات اجتماعی و بهداشتی در میان جمعیت مسنتر کانادایی افزایش یافته است. نمایندگان ناراضی از ترک حزب لیبرال برای رأی دادن علیه لوایح دولتی به منظور تضعیف حزب از درون خودداری کردهاند. اگرچه هیچ وزیر کابینهای علناً اظهار نظر نکرده، گفته میشود چندین نفر از آنها از تلاشها برای برکناری ترودو حمایت میکنند. قانونگذارانی که پشت این طرح هستند، پس از آنکه لیبرالها در انتخابات ویژهای در ماه گذشته یک کرسی مهم را در مونترال از دست دادند – شکستی که به دنبال باخت دیگری در انتخابات میاندورهای تورنتو در ماه ژوئن رخ داد – شروع به برنامهریزی برای تغییر رهبری حزب کرده اند.
در اوایل این هفته، نخست وزیر ترودو در گفتگو با رسانهها اظهار داشت که اکنون زمان مناسبی برای تمرکز کشور بر اختلافات فزاینده درون حزبی نیست. این اظهارات پس از آن مطرح شد که کانادا روز دوشنبه اعلام کرد کمیسر عالی هند و پنج دیپلمات دیگر این کشور را اخراج کرده است. این تصمیم در پی افشای شواهدی توسط پلیس سلطنتی کانادا مبنی بر ارتباط اعضای دولت هند با چندین قتل و خشونتهای دیگر در خاک کانادا اتخاذ شده است. ترودو تاکید کرد که در حال حاضر، دولت و تمامی نمایندگان پارلمان باید بر حفاظت از حاکمیت کانادا، مقابله با دخالتهای خارجی و حمایت از شهروندان کانادایی در این برهه حساس متمرکز شوند. سخنگویان ترودو به درخواستهای مکرر برای اظهارنظر درباره نامهای که در این زمینه منتشر شده پاسخی ندادند.