شروع تازه‌‌ای از دوران بد اقتصادی در کانادا
اقتصاد کانادا روزهای خوشی را سپری نمی کند. رشد اقتصادی در حال حاضر به طور قابل توجهی کاهش یافته، افزایش مشاغل کم شده، تورم سرسختانه بالا می رود و همه چیز گواه سخت تر شدن زندگی خانواده های کانادایی است.
تیاگو فیگئوریدو یکی از همکاران شرکت خدمات مالی دژاردین، در یادداشتی گفت: «مسیر رو به جلو تاریک به نظر می رسد».
اقتصاد کانادا برای مدتی، مقاومتی بیش از حد انتظار از خود نشان داد. اما آثار افزایش نرخ بهره بانکی در کانادا، روز به روز بیشتر بر روی هم تلنبار شد. با این وجود بازار کار رونق گرفت و تولید ناخالص داخلی به رشد خود ادامه داد.
اما همه چیز اینقدر زیبا نبود. چون تورم سرسام آور، قدرت خرید مردم را کاهش داده است و افزایش نرخ بهره خانوارها را کلافه کرده است. اکنون شکاف در داده ها کم کم خود را نشان می دهند و اقتصاددانان انتظار دارند که این شکاف ها بیشتر شود. تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم امسال کاهش یافته است.
انتظار می رود داده های جدید که در هفته آینده منتشر می شوند، نشان دهند که رشد اقتصادی در ماه جولای ثابت بوده و شاید در آگوست دوباره کاهش یابد. برخی از دلایل این پدیده را می توان به عواملی خاص مانند اعتصاب کارگران بندری در بریتیش کلمبیا یا آتش سوزی های جنگلی، مرتبط دانست.
اما حتی بدون این عوامل نیز شتاب حرکت اقتصاد کانادا در حال افت بوده است.
در این صورت کانادا در دو فصل متوالی رشد منفی را تجربه می کند که با تعریف فنی رکود اقتصادی مطابقت دارد.
فرانسیس دونالد اقتصاددان و استراتژیست ارشد جهانی در Manulife Investment Management معتقد است که ما باید به جای وقت تلف کردن برای نامگذاری این شرایط خاص اقتصادی، تاثیر آن بر روی مردم را مورد بررسی قرار دهیم.
او در این باره گفت: «حتی اگر عوامل فنی وجود داشته باشند که باعث منفی نشدن تولید ناخالص داخلی در دو فصل پیاپی در کانادا شوند، باز هم اکثر کانادایی ها عملا سال آینده رکود اقتصادی را تجربه خواهند کرد».
اوضاع واقعا چقدر بد است؟
کارشناسان می گویند چندین عامل وجود دارد که نشان می دهند اقتصاد کانادا وضعیت مناسبی ندارد. اولین مورد این است که معمولا حدود یک سال و نیم طول می کشد تا تاثیر کامل تغییرات نرخ بهره، خود را در اقتصاد نشان دهد.
بانک مرکزی کانادا روند افزایش نرخ بهره خود را 17 ماه پیش آغاز کرد. این بدان معناست که تاثیر سریع ترین و تهاجمی ترین روند افزایش نرخ بهره در تاریخ کانادا، هنوز احساس نشده است.
ثانیا الگوهای مصرف در طول همه‌گیری تغییر کرد و تاکنون به طور کامل به روش های عادی و قابل پیش بینی که مدل سازی اقتصادی را آسان‌تر می کنند، بازنگشته است. به عنوان مثال کانادایی ها در طول قرنطینه همه گیری، چیزهای زیادی خریدند، از وسایل الکترونیکی و تجهیزات بدنسازی گرفته تا لوازم خانگی؛ اتفاقی که قبل از آن چندان سابقه نداشت.
بنابراین ارقام خرده فروشی که به تازگی منتشر شده اند، در ماه جولای رشد را نشان می دهند، اما حاکی از تعدیل در ماه آگوست هستند.
رابرت کاوچیچ اقتصاددان ارشد بانک مونترآل کانادا در این باره گفت: «هزینه های احتیاطی مصرف کننده به دلیل تورم و افزایش هزینه های استقراض، متوقف می شوند. این نشانه دیگری از رشد کند اقتصاد کانادا است؛ این اتفاق در حالی رخ می دهد که بانک مرکزی کانادا به صورت همزمان با تورم بالاتر از هدف، دست و پنجه نرم می کند».
از طرف دیگر اعداد و ارقام، نشان دهنده رشد بی سابقه ای در مهاجرت هستند. تنها در سال گذشته بیش از یک میلیون نفر به کانادا مهاجرت کرده اند. هر چند این عامل باعث افزایش مصرف شده، اما برخی از ضعف های اساسی را نیز پنهان کرده است.
دونالد معتقد است که همه این عوامل با هم ترکیب شده اند و باعث شده اند اقتصاد کانادا سالم تر از آنچه که هست، به نظر بیاید.
دونالد در این باره گفت: «ما در لحظه ای هستیم که تایتانیک به کوه یخ برخورد کرد، اما هنوز غرق نشده بود. به همین دلیل هنوز نمی دانیم که چه بلایی بر سرمان آمده است. اما خبر خوب این است که ما بر خلاف کشتی تایتانیک، در صورت نیاز می توانیم اقتصاد را با کاهش نرخ بهره، بهبود بخشیم».
نرخ بهره در کانادا به کجا می رود؟
بانک مرکزی کانادا در اوایل ماه جاری روند افزایش نرخ بهره را متوقف کرد. با این وجود اعلام کرد که این امر منوط به مشاهده پیشرفت بیشتر در مبارزه برای مهار تورم است.
با این وجود تورم از آن زمان تاکنون، بسیار بیشتر از آن چیزی شده است که انتظار می رفت. در این صورت کارشناسان معتقدند که بانک مرکزی کانادا در جلسه آتی خود در ماه اکتبر، به احتمال بسیار زیاد مجددا نرخ بهره را افزایش خواهد داد.
در این صورت باز هم شاهد تبعات منفی افزایش نرخ بهره بر اقتصاد کانادا و وضعیت معیشت مردم خواهیم بود.
اقتصاددانانی مانند دونالد معتقدند که اگر بانک مرکزی کانادا همچنان این روند را در پیش بگیرد، هیچ تغییری در اقتصاد کانادا مشاهده نمی شود و تنها زمانی تغییر رخ می دهد که بانک مرکزی کانادا تصمیم بگیرد برای کاهش بار مالی خانواده ها، نرخ بهره را کاهش دهد.
با این وجود او معتقد است که ما با کاهش نرخ بهره فاصله زیادی داریم. به همین دلیل او فعلا آینده اقتصادی روشنی را حداقل در کوتاه مدت، برای کانادایی ها پیش بینی نمی کند.
