خانهتان را فروختید ولی گزارش ندادید؟ منتظر جریمه مالیاتی سنگین باشید!

معافیت فروش محل سکونت اصلی Principal Residence Exemption یکی از بزرگترین امتیازهای مالیاتی برای کاناداییهاست. این معافیت اجازه میدهد سود حاصل از فروش خانه اصلی بدون پرداخت مالیات باشد، برخلاف آمریکا که سقف محدودی برای آن وجود دارد. اما از سال 2016، حتی اگر فروش خانه شما کاملاً مشمول معافیت باشد، باید آن را در اظهارنامه مالیاتی گزارش کنید.
برای اینکه ملکی به عنوان اقامتگاه اصلی پذیرفته شود، شرایطی لازم است: ملک باید واحد مسکونی باشد، مالکیتش با شما (یا به طور مشترک) باشد، شما یا اعضای خانوادهتان به طور عادی در آن سکونت داشته باشید و در اظهارنامه آن را به عنوان خانه اصلی معرفی کنید. کلبه یا ویلای تفریحی هم میتواند مشمول شود، به شرطی که هدف اصلی خریدش کسب درآمد نباشد. اما ملک اجارهای یا خانههایی که با هدف فروش سریع (فلیپینگ) خریداری شدهاند، معمولاً شامل این معافیت نمیشوند.
از ژانویه 2023 قوانین ضدفلیپینگ سختگیرانهتر شد: اگر ملکی را کمتر از 12 ماه نگه دارید، سود فروش آن دیگر بهعنوان سود سرمایه مشمول 50 درصد مالیات محاسبه نمیشود، بلکه به طور کامل به عنوان «درآمد تجاری» مشمول مالیات خواهد بود؛ مگر در شرایط خاص مثل مرگ، بیماری یا جابجایی شغلی.
با این حال، آژانس درآمد کانادا (CRA) سالهاست که سختگیری را افزایش داده است. نمونه اخیر مربوط به پروندهای در دادگاه مالیاتی در جون 2025 است. یک شهروند تورنتویی که چندین ملک در امتداد خیابان یانگ داشت، در سال 2016 خانه اصلی خود را فروخت، اما آن را به CRA گزارش نکرد. CRA اجازه داد معافیت PRE برای آن اعمال شود، ولی چون فروش را اعلام نکرده بود، بازهم او را مقصر دانست.
مشکل اصلی زمانی بود که او همچنین فروش یک ملک دیگر با سود 159 هزار و 282 دلار را گزارش نکرد. وی ادعا کرد که آن ملک هم خانه اصلی بوده، اما چون هرگز در آن ساکن نشد، فرمهای مربوطه را پر نکرد و همزمان یک خانه دیگر را بهعنوان محل اصلی معرفی کرده بود، CRA ادعایش را رد کرد. نتیجه؟ مالیات معوق بههمراه جریمهای سنگین به مبلغ 21 هزار دلار بابت قصور فاحش.
این نخستین بار نبود: در سال 2011 نیز او به دلیل مشابه جریمه شده و توسط CRA پرچمگذاری شده بود. دادگاه توضیحاتش را نپذیرفت؛ چرا که او فردی تحصیلکرده، فعال در بازار املاک و حتی دارای مجوز مشاور املاک بود. قاضی تأکید کرد که او یا عمداً یا با بیتوجهی آشکار مرتکب خطا شده است.
پیام روشن است: فروش خانه، حتی خانه اصلی، را حتماً در اظهارنامه مالیاتی گزارش کنید. عدم رعایت این موضوع میتواند به جریمههای بسیار سنگین منجر شود.