این جملات را هرگز نباید به یک فرد خودشیفته بگویید
گفت‌وگو با فردی که دچار اختلال شخصیت خودشیفته است، مانند راه رفتن روی مین است؛ کافی‌ست یک جمله اشتباه بگویید تا او حالت تدافعی بگیرد، تقصیرها را گردن شما بیندازد و حتی برای آسیب‌زدن عاطفی به شما نقشه بکشد.
یکی از بدترین جملاتی که می‌توانید بگویید این است: تو آن‌قدرها هم خاص نیستی.
به گفته سامانتا پاتهُف، درمانگر خانواده در بورلی‌هیلز، این جمله تهدیدی مستقیم برای تصویر ذهنی یک خودشیفته است. چنین فردی همواره از «معمولی و بی‌اهمیت بودن» وحشت دارد و شنیدن این جمله او را به شدت تحریک می‌کند.
اما این تنها جمله خطرناک نیست. در ادامه، برخی از مهم‌ترین عباراتی که باید از گفتنشان پرهیز کنید آورده شده است:
- «نه». برای فرد خودشیفته که احساس حق به جانب دارد، شنیدن «نه» مثل شکستن تاج سلطنت است. او ممکن است شما را مقصر همه‌چیز بداند و حتی به تخریب شخصیت‌تان بپردازد.
- »تو اشتباه می‌کنی». هیچ‌کس دوست ندارد اشتباه بودنش به رخ کشیده شود، اما برای خودشیفته این یک حمله مستقیم به اقتدارش است. در واکنش، او ممکن است به دستکاری روانی (گس‌لایتینگ) یا سکوت سنگین روی بیاورد.
- »خیلی بامزه‌ست که سعی می‌کنی منو کنترل کنی». شاید گفتن این جمله حس خوبی در لحظه بدهد، اما تمسخر یک خودشیفته خطرناک است. او با احساس تحقیر به خشونت و پرخاشگری بیشتری کشیده می‌شود. بهترین راه این است که بی‌تفاوت و خنثی پاسخ دهید تا علاقه‌اش به تحریک شما از بین برود.
- »هیچ‌کس اهمیت نمی‌دهد». این جمله بزرگ‌ترین ترس او، یعنی بی‌اهمیت بودن را فعال می‌کند و واکنشی آتشین به دنبال دارد.
- »چرا نمی‌توانی فقط عذرخواهی کنی؟». برای خودشیفته، عذرخواهی یعنی پذیرش ضعف و مسئولیت؛ چیزی که هویت او را تهدید می‌کند.
پس چه باید گفت؟
متخصصان پیشنهاد می‌کنند هنگام گفت‌وگو با یک خودشیفته آرام و بی‌طرف بمانید، مرزهای خود را مشخص کنید و به‌جای بحث بر سر احساسات، روی واقعیت‌ها تمرکز کنید. عباراتی مانند: »می‌دانم این موضوع برایت اهمیت دارد، می‌شود به تجربه من هم فضا بدهیم؟» یا »به دیدگاهت احترام می‌گذارم، اما نظر متفاوتی هم دارم»، حس دیده‌شدن به او می‌دهند و احتمال کاهش تنش را بالا می‌برند. همچنین گاهی بهترین راه، مکث و ادامه گفت‌وگو در زمانی دیگر است؛ زمانی که هر دو طرف آمادگی بیشتری برای شنیدن دارند.
