انرژی مرگبار در قوطی: حقیقت تکاندهنده نوشابههای انرژیزا

برخی از کشورهای جهان، از جمله انگلستان از ژانویه سال آینده، فروش نوشیدنیهای انرژیزا با کافئین بالا برای افراد زیر 16 سال را ممنوع کردهاند. دلیل این تصمیم ساده است: نوشیدنیهایی مثل ردبول، مانستر و پرایم میتوانند سلامت جسمی و روانی نوجوانان را به خطر بیندازند.
این نوشیدنیها که در برخی کشورها از آب بطری شده ارزانتر هستند، به دلیل مقادیر زیاد کافئین و شکر به سرعت اعتیادآور میشوند. برای مثال یک قوطی 500 میلیلیتری مانستر حاوی 160 میلیگرم کافئین است؛ کافی است بدانید بیش از 400 میلیگرم کافئین در روز میتواند فشار خون را بالا ببرد و به قلب آسیب بزند.
تنها 10 دقیقه بعد از نوشیدن، کافئین وارد خون شده و ضربان قلب و فشار خون را بالا میبرد. پس از 45 دقیقه، اثرات محرک به اوج میرسد و فرد احساس تمرکز و انرژی بیشتری دارد. اما یک ساعت بعد، سقوط قند خون آغاز میشود و خستگی جای انرژی اولیه را میگیرد. پنج تا شش ساعت بعد، نیمی از کافئین هنوز در بدن است و گاهی تا 12 ساعت طول میکشد تا بهطور کامل دفع شود. در این فاصله، بیخوابی، تپش قلب و اضطراب شایعاند.
مصرف مداوم میتواند منجر به فشار خون مزمن، افسردگی و حتی آریتمی قلبی شود. پژوهشگران کلینیک مایو نشان دادند برخی بیماران جوان که دچار ایست قلبی شدند، پیش از حادثه نوشابه انرژیزا مصرف کرده بودند. هرچند ارتباط مستقیم اثبات نشده، اما پزشکان هشدار میدهند این ترکیب میتواند در افراد با بیماریهای قلبی ژنتیکی کشنده باشد.
بسیاری از این نوشیدنیها بیش از 21 قاشق چایخوری شکر دارند. تنها یک قوطی ردبول با 27.5 گرم شکر، نزدیک به کل میزان مجاز روزانه برای یک فرد بالغ را تأمین میکند. چنین مقادیری مستقیماً با چاقی، دیابت نوع 2 و پوسیدگی دندان مرتبطاند.
چرا ممنوعیت ضروری است؟
پژوهشها نشان میدهد نوجوانانی که نوشابههای انرژیزا مصرف میکنند بیشتر دچار سردرد، اضطراب، اختلال خواب و مشکلات رفتاری میشوند. کارشناسان تغذیه تأکید میکنند انرژی واقعی باید از خواب کافی، تغذیه سالم و ورزش به دست آید، نه از محرکهای شیمیایی.
ممنوعیت فروش این محصولات به زیر 16 سالهها تنها یک قانون نیست، بلکه زنگ خطری جدی برای همه ماست: آیا واقعاً ارزش دارد سلامت قلب و مغزمان را در ازای چند ساعت «انرژی مصنوعی» به خطر بیندازیم؟